Uppeldi og menntun - 01.07.2011, Blaðsíða 19

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (2) 2011 19
gUðbJörg pálsdóttir og ólöf bJörg steinþórsdóttir
Stærðfræðikennari á að taka eitt skref í einu í sambandi við útskýringar. Hann verður
að vera þolinmóður og hafa margar leiðir til að útskýra sama hlutinn. Einnig er það
stór kostur ef maður þekkir kennarann og hann þekkir mann sjálfan.
Sterklega kemur einnig fram mikilvægi þess að kennarinn sé til staðar og gefi nem-
endum tækifæri til að vinna á eigin forsendum. „Hann hjálpar mér best við að láta
mig í friði en hjálpa mér þegar ég þarf.“ Viðmælendur hafa mjög ákveðnar skoðanir á
því hvernig kennarinn styður þá best í námi. Miklu skiptir að kennarinn hjálpi þegar
nemandinn hefur spurningar og geti greint hver vandi nemandans er:
Kennarinn hjálpar mér best með því að reikna uppi á töflu og láta mig sjálfa skilja
og fatta dæmið. Þá þarf ég sjálf að hugsa í stað þess að hann reikni dæmið og útskýri
svo.
Margir viðmælenda nefna sem áhrifavalda persónulega þætti í fari kennarans og að
hann leggi sig fram um að kynnast nemendum. Kennarinn þarf að „kunna að tala
við krakka, halda ró sinni og vera félagslega hæfur“. Persónuleg tengsl eru líka talin
skipta máli og hafa áhrif á námsáhuga:
Rosalega miklu máli skiptir að líka við kennarann sem persónu; [það] hefur áhrif
á hvernig maður leggur sig fram og vinnur og gott að vera í nánu sambandi við
kennarann.
Kennarinn þarf líka að hafa góða þekkingu á efninu og vera áhugasamur um stærð-
fræði og eigin kennslu. Viðmælendur lýsa því að ef kennarinn er óöruggur á inntakinu
og illa undirbúinn upplifi þeir efnið erfitt og leiðinlegt en ef kennarinn er hjálpsamur
og hefur það gott vald á inntakinu að hann geti útskýrt á fleiri vegu verði námið
skemmtilegt og nemendur tilbúnir að leggja á sig meiri vinnu: „En svo náttúrulega,
fer það bara eftir kennaranum.“
Hlutverk kennara er skilgreint út frá hugmyndum viðmælenda um hvað felist í
stærðfræðinámi og hvað gera þurfi til að ná valdi á stærðfræði. Því er mikilvægt að
rýna í gögnin og sjá hvað viðmælendur segja um eigið hlutverk.
„Stærðfræðinám – bara reikna dæmi“
Samkvæmt lýsingum viðmælenda er stærsti hluti stærðfræðikennslustunda notaður í
sjálfstæða vinnu nemenda þar sem þeir eiga að leysa dæmi samkvæmt áætlun kenn-
arans. Viðmælendur virðast sannfærðir um að þjálfun sé mikilvæg:
Oft er það eina sem mann vantar reiknileikni, þannig að ef maður er alltaf að reikna
þá nær maður mesta árangrinum.
Svo bara æfir maður sig og það er spurningin um að æfa sig og æfa sig þangað til
maður skilji það og geti gert það auðveldlega.
Greinilega kemur einnig fram að námið snúist um að ná valdi á aðferðum og að það
krefjist vinnu að ná skilningi og valdi á þeim. Viðmælendur telja sig þurfa að skilja
röklegt samhengi hverrar aðferðar og hvernig lausnarferlið er byggt upp: