Uppeldi og menntun - 01.07.2011, Blaðsíða 23

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (2) 2011 23
gUðbJörg pálsdóttir og ólöf bJörg steinþórsdóttir
Í orðræðu viðmælenda mátti heyra að áhugi foreldra væri ólíkur eftir kyni barna.
Þeir töldu að það væru „[gerðar] meiri kröfur til stelpna, þær eiga að vanda sig meira“
og „[þær] eiga að vera snyrtilegar, en strákar mega gera það sem þeir vilja“. Fram kom
einnig það viðhorf að „foreldrar ýta kannski frekar við stelpum að læra því foreldrar
vita að það er mikilvægt fyrir stelpur“ og að „strákar hafa kannski meira frelsi til að
hanga með strákunum“. Ástæðurnar fyrir þessum mun að mati viðmælenda voru
þjóðfélagslegar þar sem stúlkur þyrftu menntun frekar en drengir til að ná frama í
þjóðfélaginu.
„Fleiri fyrirmyndir sýnilegar“
Fyrirmyndir í þjóðfélaginu hafa mikil áhrif á ungt fólk að mati viðmælenda okkar.
Þeir telja að fyrirmyndir hafi áhrif á viðhorf og hugmyndir fólks og að skortur sé á
fyrirmyndum fyrir stúlkur í atvinnugreinum sem tengjast stærðfræði og stærðfræði-
tengdum fræðigreinum. „Auðvitað skiptir það máli kannski líka fyrir stelpur sem eru
yngri en við að sjá að konur geta alveg gert þetta eins og karlar.“
Að mati viðmælenda okkar hafa viðhorf í samfélaginu áhrif á hugmyndir ungs
fólks um það sem telst vera eðlilegt. Þeir töldu að drengir hefðu almennt meiri áhuga
á stærðfræði og veldu hana þess vegna. „Það er náttúrulega þannig að strákar velja
þetta meira eins og maður sér í verkfræði eða svoleiðis“ og „það er bara að stelpur
hafa ekki gaman af því“:
Ég er ekki viss um að stelpa, sem er voða góð í stærðfræði, myndi endilega fara í
eðlisfræðibraut þar sem þeir sem eru góðir ættu að vera. Kannski langar hana bara
ekki að verða verkfræðingur.
Einnig kom fram að „fleiri strákar eru í valáföngum í stærðfræði í framhaldsskóla,
kannski vilja stelpur halda fleiri möguleikum opnum“ því „maður er ekkert búinn að
ákveða, já, ég ætla að vera þetta [heldur] hafa sem fjölbreyttast“.
Athyglisvert er að þrátt fyrir hugmyndir þeirra um áhrif áhuga á námsval og starfs-
frama mátti greina sterka staðalímynd hjá mörgum um hvað væru kvennastörf og
hvað karlastörf:
Það fyrsta sem mér dettur í hug eru flugfreyjur sem nota mikið af tungumálum og
svo hvað heitir það, já ferðamálafulltrúar og eitthvað svoleiðis þá sér maður þetta fólk
miklu meira fyrir sér konur en ef maður sér einhvern mann að gera rannsókn þá sér
maður frekar fyrir sér einhvern mann en einhverja konu sem gerir svona rannsókn.
Viðmælendur töldu mikilvægt að taka það fram að hlutir væru að breytast og meira
væri af jákvæðum fyrirmyndum fyrir stúlkur úti í atvinnulífinu þar sem í dag „eru
þær [konurnar] framsæknari að fá að komast í stjórnunarstöður og svoleiðis heldur en
áður fyrr“. Einnig kom fram að mikil breyting væri á háskólastiginu. Ekki eingöngu
að stúlkur væru núna í meirihluta í háskóla heldur að það væri breyting á kynjaskipt-
ingu í kennarahópnum:
Þegar maður er að skoða bæklinga frá Háskólanum … þá er fullt af konum, þetta
eru ekki bara gamlir karlar sem eru að kenna á háskólastigi, það er fullt af ungum og
sætum konum.