Uppeldi og menntun - 01.07.2011, Side 110

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (2) 2011110
„mín köllUn er að hJálpa og reyna að láta gott af mér leiða“
Ég held að rosalega mörg vandamál byrji bara með … svona ójafnrétti.
Hjálpsemi og samkennd. Hjálpsemi kemur fram sem rauður þráður eða þema þegar
ungmennin ræða sjálfboðaliðastörf sín. Þá fléttast samkennd þeirra iðulega við frá-
sögnina. Við sjáum dæmi um það hjá Ara þegar hann ræðir upplifun sína á aðstæðum
íbúa Palestínu:
[Þau eru] bara föst í þessum lélegu lífsgæðum … Þar eru kannski sextíu börn í einum
bekk … þannig að menntunin … skilar sér ekkert …
Fyrir utan hvað þetta [sjálfboðaliðastarfið] er gefandi fyrir mann sjálfan þá náttúru-
lega er maður að hjálpa öðrum. Það þurfa allir á hjálp að halda og það þarf einhver að
sinna því starfi … Þetta er bara skylda okkar og hver hefur sína köllun og mín köllun
er að hjálpa og reyna að láta gott af mér leiða.
Eins og sjá má kemur Ari hér inn á siðferðilegan þátt sjálfboðaliðastarfs í samfélaginu.
Hjálpsemi og samkennd kemur á svipaðan hátt fram hjá hinum ungmennunum
þótt í öðru samhengi sé. Tinna og Skúli ræða til dæmis um mikilvægi þess að rétta
„fátækum börnum“ hjálparhönd. Skúli nefnir jafnframt aðstoð til handa samnemend-
um sínum og hvernig hann vill nýta reynslu sína af því að hafa verið lagður í einelti:
Ég get notað þessa reynslu mína til að hjálpa öðrum … Ef einhver lendir í einelti þá
veit maður hvað hann er að ganga í gegnum og maður getur betur sett sig í hans spor.
Tinna ræðir jafnframt um lífsgildi sín og segir:
Frá því ég byrjaði í æskó, þá var það eitthvað svona ‚ég vil engin stríð‘ og svona, en
núna [er það] bara að safna fyrir þá sem eiga bágt. Þeim líður illa … Það að hjálpa
öðrum finnst mér mikilvægt.
Samkennd Gunnars og hjálpsemi kemur m.a. fram í sjálfboðaliðastarfi hans sem
stuðningsaðili drengs með þroskahömlun. Honum finnst brýnt að drengurinn fái
tækifæri til að umgangast fleiri en fjölskyldu sína „til að hann eigi einhvern svona
meiri vin … hann er rosalega afskiptur“. Og í tengslum við starfið hjá Rauða kross-
inum segir hann: „Það er náttúrulega alltaf góð tilfinning að geta hjálpa öðrum … Ég
vil allavega frekar gefa af mér heldur en að vera byrði á samfélaginu.“ Þá birtist sam-
kennd Helgu einna skýrast þegar hún ræðir aðstoð við minnihlutahópa sem henni er
sérstaklega umhugað um að njóti sömu réttinda og aðrir.
Ábyrgðarkennd. Ábyrgðarkennd ungmennanna er áberandi. Flest þeirra (Ari, Gunnar,
Helga, Tinna) nefna þá ábyrgð að vera virk og láta til sín taka. Ábyrgðarkennd þeirra
kemur einnig fram í orðum þeirra um að vera góðar fyrirmyndir og sýna gott fordæmi
enda starfa mörg þeirra með sér yngri börnum og ungmennum. Ari ræðir nauðsyn
þess að hann sem „leiðbeinandi“ sé „fyrirmynd krakkanna“. Gunnar tekur í sama
streng og ræðir jafnframt mikilvægi þess að vera í „góðu samstarfi við foreldra“ þeirra
og halda þeim „upplýstum“ um starfið.