Læknablaðið - 15.01.1990, Side 53

LÆKNABLAÐIÐ
51
skýrslugerða. Honum hlýðir að votta óvilhallt
það eitt, sem máli skiptir hverju sinni og sem
hann veit sannast og réttast og hafa þó í huga
þagnarskyldu sína.«
Um þagnarskyldu segir í upphafi 15. greinar
læknalaga: »Lækni ber að gæta fyllstu
þagmælsku og hindra það að óviðkomandi fái
upplýsingar um sjúkdóma og önnur einkamál
er hann kann að komast að sem læknir. Þetta
gildir ekki bjóði lög annað eða sé rökstudd
ástæða til þess að rjúfa þagnarskyldu vegna
brýnnar nauðsynjar. Samþykki sjúklings,
sem orðinn er 16 ára, leysir lækni undan
þagnarskyldu. Að öðrum kosti þarf samþykki
forráðamanns.«
Tilvitnanimar þarfnast ekki umsagnar, en
góðan spöl höfum við færzt frá loforðinu
um að varðveita sem leyndarmál, allt sem við
kunnum að komast að, í eða utan starfs.
LYKTIR
Með þessum þremur dæmum hefi ég gefið
í skyn þá skoðun, að þó svo að læknir eða
stéttarfélag hans trúi því, að trúnaður skuli
varðveittur, að leyfilegt sé að láta hjá líða
að veita sjúklingi meðferð eða að banna
skuli auglýsingar lækna, getur sú trú ekki
endanlega leyst úr spumingunni um það, hvort
þessar gjörðir séu siðferðilega og lagalega
réttar. Ef svarið á að verða sannfærandi,
fyrir þá sem standa utan stéttarinnar, þarf
gmnnur ákvörðunarinnar um það, hvað er rétt
í erfiðri, siðrænni, læknisfræðilegri stöðu, að
vera miklu traustari. Þann gmnn telja sumir
höfundar sig hafa fundið í samfélagssáttmála.
Verða einni slíkri hugmynd (5) gerð nokkur
skil í næsta kafla.
TILVITNANIR
1. Newton LN. Hippocrates Lost, A Professional
Ethic Regained: Reflections on the Death of the
Hippocratic Tradition. I: Contemporary Issues in
Biomedical Ethics. Davies JW, Hoffmaster B,
Shorten S, eds. Clifton, N.J.: The Humana Press
1978, s. 141-60.
2. Edelstein, Ludwig: »The Hippocratic Oath: Text,
Translation and Interpretation«. Bulletin of the
History of Medicine, supplement 1. Baltimore:
John Hopkins Press 1943, s. 3. í: Encyclopedia of
Bioethics. Reich WT ed. New York: The Free Press.
A division of Macmillan Publishing Co., Inc 1978,
s. 1731. Samanber þýðingu Valdemars Steffensens,
sem birt er í öðrum kafla.
3. Codex Ethicus. Siðareglur lækna samþykktar á
aðalfundi Læknafélags fslands 1978. Læknablaðið
1987; 73: 264-8.
4. Wulff HR, Andur Pedersen S, Rosenberg R.
Philosophy of Medicine - an introduction. Oxford:
Blackwell Scientific Publications 1986, s. 193-7.
5. Veatch RM. A Theory of Medical Ethics. New
York: Basic Books, Inc., Publishers 1981, s. 22,
80, 110-38.
6. Læknablaðið 1987; 73: 269.
7. Læknablaðið 1987; 73: 270.
8. Læknablaðið 1987; 73: 272.
9. Læknablaðið 1987; 73: 277.
10. Læknablaðið 1987; 73: 282-6.
11. Læknablaðið 1987; 73: 278-80.
12. American Hospital Association. A Patient’s Bill of
Rights. Approved by the AHA House of Delegates
on February 6, 1973. Chicago: American Hospital
Association 1973.
13. Læknablaðið 1987; 73: 281.
14. Copleston F, S.J. A History of Philosophy. Volume
VII: Fichte to Nietzsche. Garden City, New York:
Image Books. A division of Doubleday & Company,
Inc. 1985 s. 403: »In Joyful Wisdom Nietzsche
remarks that «the greatest event of recent times -
that »God is dead« that belief in the Christian God
has become unworthy of belief - already begins to
cast its first shadows over Europe... »
15. Monopolies and Mergers Commission. Services
of medical practitioners. London: Monopolies and
Mergers Commission 1989. (Cmnd 583).
16. Harvard JDJ. Advertising by doctors and the public
interest. Buyers beware. Br Med J 1989; 298: 903-
4.
17. Lord Brock: «Euthanasia». Proc R Soc Med 1970;
63: 662.