Læknablaðið - 15.05.1999, Blaðsíða 7
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85: 395-6
395
Ritstjórnargrein
Fræöslu- og menntunarmál lækna
Að fræðslu- og menntunarmálum lækna
koma auk læknadeildar Háskóla Islands, Fram-
haldsmenntunarráð læknadeildar, fræðslu-
nefndir þeirra stofnana sem læknar starfa á,
sérgreinarfélög lækna og Fræðslustofnun
lækna. Læknadeild Háskóla Islands tekur að
sér að mennta stúdenta, svo úr verði
læknakandídatar. Framhaldsmenntunarráð
læknadeildar annast fræðslumál nýútskrifaðra
læknakandídata með skipulagningu á námi sem
krafist er til veitingar lækningaleyfis og hefur
Framhaldsmenntunarráð hin síðari misseri
gefið sig að fræðslu- og menntunarmálum
deildarlækna, fyrst og fremst með það að
leiðarljósi að tengja vinnu þeirra fræðslu er
nýtist sem upphaf sérnáms, sem er fram haldið
erlendis, eins og raunin er meðal flestra
íslenskra lækna. Um viðhaldsmenntunarmál
lækna, eftir að námi í læknadeild lýkur, er lítið
vitað annað en það að læknum ber að sinna
símenntun, samanber læknalög, III kafla, 9 gr.
„Lœkni ber að sinna stöifum sínum af ár-
vekni og trúmennsku, halda við þekkingu sinni
ogfara nákvœmlega eftir henni".
A aðalfundi Læknafélags Islands í Borgar-
nesi, haustið 1997 voru lagðar fram tillögur að
reglugerð fyrir Fræðslustofnun lækna en í þeim
var kveðið á um hlutverk og starfssvið Fræðslu-
stofnunar lækna sem talið var það helst að
styrkja viðhaldsmenntun (sí- eða endurmennt-
un) og fræðslustarf lækna. Með tilkomu Fræðslu-
stofnunar lækna er ætlunin að sú stofnun haldi
utan um fræðslu- og menntunarmál lækna og
sjái til þess að framboð á námskeiðum og
möguleikar á minni fundum á vegum lækna
eða hópum þeirra séu í boði.
Til að kanna hvernig fræðslu- og menntunar-
málum lækna væri háttað og hvar áhugasvið
þeirra lægi með tilliti til viðhaldsmenntunar
hleypti Fræðslustofnun lækna af stokkunum
könnun meðal lækna starfandi á Islandi. Þeir
læknar er svöruðu voru flestir sérfræðingar
starfandi við sjúkrahús en svarhlutfall í könn-
uninni var lágt, eða einungis 33%, og endur-
speglar það ef til vill hið almenna áhugaleysi er
ríkir meðal lækna á fræðslu- og menntunarmál-
um stéttarinnar. Samkvæmt könnuninni verja
læknar að meðaltali 11,74 klukkustundum í
sjálfsnám á mánuði og verður það að teljast lít-
ið enda einungis um hálftími á virkum vinnu-
degi. Læknar kjósa hins vegar að verja meiri
tíma til símenntunar samanber það, að 70%
þeirra telja eðlilegt að verja að jafnaði þremur
til sex stundum á viku í sjálfsnám og fundi.
Könnunin sýndi að tölvunotkun er mikil meðal
lækna og höfðu 76% þeirra aðgang að netinu á
vinnustað en 65% aðgang heima og má telja
næsta víst að um þessar rásir fari fræðslumál
lækna í framtíðinni, enda er áhugi lækna mikill
á öllu því er við kemur tölvum og margmiðlun.
í könnuninni kom fram að flestum (90%)
læknum þótti framboð á fræðslu á vinnustað
vera hæfilegt eða of lítið, engir fræðslufundir
voru á vinnustað 30% lækna og um 20% lækna
sóttu ekki fundi, þrátt fyrir að þeir væru í boði.
Helsta ástæða þess að læknar sækja ekki fundi
er sú að þeir komast ekki frá. Læknar voru al-
mennt á því að rétt væri að koma á formlegri
skráningu viðhaldsmenntunar og töldu flestir
að Fræðslustofnun lækna ætti að annast þá
skráningarskyldu. Hvort könnunin gefi rétta
mynd af viðhorfum lækna til fræðslu- og
menntunarmála er erfitt að meta, en að því má
leiða getum að þeir læknar sem á annað borð
ástunda markvissa viðhaldsmenntun svari frek-
ar könnun sem þessari og því séu þessi mál enn
verr komin.
Ljóst er að huga þarf að fræðslu- og mennt-
unarmálum lækna þar sem krafa um gæði
stendur að þeim er veita og krafa um ástundun
allra lækna, en þeir eru í aðalhlutverki. Hvað
varðar menntun læknakandídata og deildar-
lækna, þurfa þeir aðilar sem menntunina veita,
þá aðallega Háskólinn og stóru sjúkrahúsin í
landinu, að samhæfa krafta sína og staðla
kennsluna. Gera þart kröfu til stjórnenda þess-