Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1996, Qupperneq 53

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 34
53
gát varðar, svo og kröftug, breiðvirk sýklalyf er
vandamálið enn að hluta óleyst. Mikilvægt er að
kanna og fylgjast með breytingum á faraldsfræði
þessara sýkinga enda eru slíkar upplýsingar hag-
nýtar hvað meðferð varðar.
Aðferðir: Sjúkraskýrslur allra nýfæddra barna
á íslandi með greininguna blóðsýking og/eða
heilahimnubólga af völdum sýkla eða sveppa á 20
ára tímabili 1976-1995 voru yfirfarnar. Aflað var
upplýsinga um nýgengi og tegund sýkinga, sjúk-
dómsgang og dánartíðni.Tímabilinu 1976-1995
var skipt í fjögur fimm ára tímabil.
Niðurstöður: Af þeim 87.764 börnum, sem
fæddust á íslandi á þessu 20 ára tímabili, höfðu
175 sannanlega sýkingu í blóði og/eða mænu-
vökva, nýgengi tvö fyrir hver 1000 lifandi fædd
börn. Kynjahlutfall (drengir/stúlkur) reyndist 1.7.
Dánartíðni var 17% (30 af 175). Algengustu bakt-
eríur voru: Beta-hemol. streptococci gr. B 40
(23%), coagulase-negative staphylococci 37 til-
felli (21%), Staph. aureus 27 (15%) og E. coli 23
tilfelli (13%). Listeria monocytogenes ræktaðist
frá sjö börnum (4%). Nýgengi sýkinga af völdum
beta-hemol. streptococci gr. B fór verulega vax-
andi á heildartímabilinu: 0,1/1000 lifandi fædd
börn á fyrsta fimm ára tímabilinu (7% af öllum
sýkingum á þessu tímabili), 0,2/1000 (15%) áöðru
tímabilinu, 0,5/1000 (27%) á því þriðja og 0,9/
1000 (37%) á því fjórða. Nýgengi sýkinga af völd-
um coagulase-negative staphylococci fór lítillega
vaxandi og reyndust 23% af öllum tilfellum á
síðasta fimm ára tímabilinu en nýgengi sýkinga af
völdum Staph. aureus og E. coli var hins vegar
svipað á heildartímabilinu. Alls greindust 23 börn
(13%) með heilahimnubólgu, af þeim höfðu 19
einnig jákvæða blóðræktun. Dánartíðni var 26%
(6 af 23). Algengasti orsakavaldur var beta-hem-
ol. streptococci gr. B, í átta tilvikum.
Ályktun: Nýgengi alvarlegra sýkinga hjá nýbur-
um á íslandi er lágt miðað við önnur lönd og
dánartíðni lág. Nýgengi sýkinga af völdum beta-
hemol. streptococci gr. B hefur farið verulega
vaxandi á undanförnum árum.
E-77. Þéttni ceftríaxóns í miðeyrna-
vökva eftir einn skammt í vöðva
Þórólfur Gudnason*, Karl G. Kristinsson**,
Friðrik Guðbrandsson***, Franco Barsanti ****
Frá *Barnaspítala Hringsins, **sýklafrœðideild
Landspítalans, ***háls- nef- og eyrnadeild
Sjúkrahúss Reykjavíkur, ****Roche Laboratories
Talið hefur verið að einn skammtur af ceft-
ríaxóni í vöðva (50 mg/kg) geti verið fullnægjandi
meðferð við bráðri eyrnabólgu, jafnvel af völdum
fjölónæmra pneumókokka. Hins vegar er ekki
vitað hversu vel ceftríaxón kemst inn í miðeyrna-
vökvann (MEV).
Péttni ceftríaxóns var könnuð í MEV (42 börn)
og plasma (46 börn) eftir einn skammt af ceft-
ríaxóni (50 mg/kg) í vöðva við rörísetningu vegna
langvarandi vökva í miðeyra. Börnunum var skipt
í sex hópa og voru blóðsýnin og MEV tekin l-<3,
3-<5, 5-8, 10-16, 24-30 og 48-52 klst. eftir gjöf
lyfsins. Péttni ceftríaxóns var rannsökuð með
high-performance liquid chromatographic að-
ferð.
Meðalaldur barnanna var 3,1 ár (1-7,6). Engar
alvarlegar aukaverkanir sáust af lyfjagjöfinni.
Hámarksþéttni (Cmax) ceftríaxóns í plasma var 171
mg/1 en 35 mg/1 í MEV. Hins vegar var þéttnin í
MEV mjög breytileg eftir einstaklingum. Ceft-
ríaxón náði hámarksþéttni (Tmax) í plasma eftir 1,5
klst. en á þeim tíma var þéttnin í MEV 5,6 mg/1.
Tmax í MEV var 24,2 klukkustundir. Helmingun-
artími (t1/2) ceftríaxóns í plasma var sex klukku-
stundir en áætlaður 25 klukkustundir í MEV.
Þéttni ceftríaxóns í MEV mældist yfir tíföldum
lámarksheftistyrk (xlO MIC) mikið penicillín
ónæmra pneumókokka (MIC >2 mg/1) í um 42
klst. Búast má við að þéttni ceftríaxóns í MEV sé
1,6 mg/1 eftir 144 klukkustundir og haldist lengi
yfir þreföldu MIC gildi gegn H. influenzae (um 78
klukkustundir), M. catarrhalis (um 100 klukku-
stundir) og mikið penicillín ónæmum pneumó-
kokkum (um 78 klukkustundir) eftir einn skammt
af ceftríaxóni í vöðva (50mg/kg).
Þessar niðurstöður benda því til þess að einn
skammtur af ceftríaxóni í vöðva (50 mg/kg) geti
verið árangursrík og örugg meðferð til að uppræta
algengustu orsakavalda eyrnabólgu í miðeyranu
þar á meðal fjölónæma pneumókokka með miklu
ónæmi gegn penicillíni.
E-78. Meðferð eyrnabólgu af völdum
fjölónæmra pneumókokka með einum
skammti af ceftríaxóni
Þórólfur Guðnason*, Laufey Ýr Sigurðardóttir*,
Karl G. Kristinsson**, Kristleifur Kristjáns-
son***, Þröstur Laxdal***
Frá *Barnaspítala Hringsins, **sýklafrœðideild
Landspítalans, ***barnadeild Sjúkrahúss Reykja-
víkur
Áhrifamesta meðferðin við eyrnabólgu af völd-
um fjölónæmra pneumókokka er ekki þekkt. I
þessari framvirku rannsókn voru 15 börn (aldur
10-24 mánaða) með eyrnabólgu af völdum fjöló-
næmra pneumókokka meðhöndluð með einum
skammti af ceftríaxóni í vöðva (50 mg/kg). Tvö
börn endursýktust og voru því meðhöndluð tví-