Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1996, Qupperneq 56
56
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 34
Candidasýkingum. E-test® er ný aðferð til að
meta lágmarksheftistyrk (MIC) lyfjanna og hefur
reynst mjög áþekk hefðbundinni þynningarað-
ferð. Stöðluð þynningaraðferð við mælingar á
lágmarksheftistyrk var borin saman við E-test®.
Eftirvirkni lyfja (postantibiotic effect, PAE) er
þegar hömlun á vexti sýkla heldur áfram eftir að
lyf er horfið af sýkingarstað. Eftirvirkni lyfja gef-
ur möguleika á að gefa lyfið með lengra millibili
en áður en með sama árangri og hugsanlega færri
hjáverkunum. Aður hefur verið sýnt fram á eftir-
virkni amphótericíns B gegn Candida, en engar
upplýsingar eru til um eftirvirkni tríazól lyfjanna
flúkonazól og ítrakonazól.
Aðferðir: Lágmarksheftistyrkur sex stofna
Candida, C. albicans (3), C. glabrala (1), C. kru-
sei (1) og C. parapsilosis (1) var fundinn með því
að bera saman E-test® og þynningaraðferð. At-
huguð var eftirvirkni ítrakonazóls, flúkonazóls og
amphótericíns B á þrjá stofna Candida við mis-
munandi verkunartíma og margfeldi af lágmarks-
heftistyrk lyfjanna. Notuð var þéttnin lx- 8xMIC í
1-4 klst.
Niðurstöður: Samsvörun milli E-test® og þynn-
ingaraðferðarinnar var 72%. Amphótericín B olli
tveggja til 15 klukkustundna eftirvirkni, sem bæði
var háð þéttni og verkunartíma (AUC). Flúkona-
zól og ítrakonazól ollu ekki eftirvirkni, en ítra-
konazól í þéttni undir lágmarksheftistyrk (1/
20xMIC) dró marktækt úr vaxtarhraða. ítrakona-
zól og flúkonazól drápu lítið eða ekkert eftir verk-
un í eina klukkustund en mikið þéttniháð dráp var
eftir amphótericín B (1-4 log10 cfu/ml).
Ályktun: Þessar niðurstöður styðja klíníska
notkun E-prófs við ákvörðun virkni sveppalyfja.
Þær geta ennfremur haft þýðingu fyrir skömmtun
azól lyfja gegn Candida sýkingum.
E-84. Lyfhrif algengra lyfja á ampicillín
ónæma enterókokka
Tryggvi Helgason, Helga Erlendsdóttir, Sigurður
Guðmundsson
Frá lœknadeild HÍ, sýklafrœðideild og lyflœkn-
ingadeild Landspítalans
Inngangur: Sýkingum af völdum enterókokka,
þar með talið ónæmra enterókokka, fer fjölgandi.
Hérlendis hefa greinst stofnar ónæmir fyrir ampi-
cillíni, en ekki vankómýcíni. I þessari rannsókn
voru lyfhrif, þar með talið MIC/MBC, drápshraði
og eftirvirkni (postantibiotic effect, PAE) nokk-
urra lyfja gegn enterókokkum könnuð.
Efniviður og aðferðir: Frá september 1993 til
desember 1994 ræktuðust sex ampicillfn ónæmir
E. faecium stofnar frá 11 sjúklingum á Landspítal-
anum. Ur blóði greindust þrír, þvagi tveir, sárum
einn, og í einu tilviki var um sýklun að ræða
(colonisation). Könnuð voru lyfhrif (MIC, dráp
og eftirvirkni) ampicillíns (A), gentamýcíns (G),
vankómýcíns (V), og ímipenems (I) einna sér og í
samsetningum gegn fjórum þessara stofna. í öll-
um tilraunum var E. faecalis ATCC 29212 hafður
með sem viðmið. Lyfjaþéttni var l-8xMIC fyrir
ampicillín og vankómýcín, l-2x fyrir gentamýcín
og ímipenem, auk 0,5x MIC fyrir gentamýcín í
samsetningum. Pol var skilgreint sem (MBC/MIC
>32). MIC var mælt með E-prófi og örþynningu.
Niðurstöður: Bakteríudráp lyfjanna var mjög
stofnaháð. Hjá tveimur var dráp allra lyfja <1,4
log10CFU/mL/2 klst) en meira gegn hinum, til
dæmis 3-5 log10CFU/mL í samsetningum ampicill-
ín og gentamýcín. Imipenem hefur litla virkni
umfram ampicillín. Eftirvirkni lyfjanna var einnig
háð stofnum, og að meðaltali: ampicillín 0,6-2,0
klst; gentamýcín 2,2-3,1 klst; blöndur ampicillíns
og gentamýcíns 1,1-3,6 klst; vankómýcín 0,4—1,2
klst; blöndur vankómýcíns og gentamýcíns 2,1-
2,6 klst; ímipenem 0,5-1,6 klst; blanda ímipen-
ems og gentamýcíns 3,5 klst. Allir stofnar sem
mældir voru reyndust þolnir gegn vankómýcíni
nema staðalstofninn. Tveir voru með (MBC/MIC
8-16) fyrir gentamýcín.
Ályktun: Hérlendir enterókokkastofnar eru
þolnir fyrir vankómýcíni, þótt ónæmi sé óþekkt
enn. I samsetningum með ampicillíni jók genta-
mýcín (í þéttni <MIC) verulega dráp. Eftirvirkni
var mjög háð stofnum en jókst venjulega í sam-
setningum.
E-85. Virkni penicillíns og ceftríaxóns
gegn pneumókokkum í tilraunasýktum
músalungum
Viöar Magnússon, Helga Erlendsdóttir, Sóley
Ómarsdóttir, Sigurður Guðmundsson
Frá læknadeild HÍ, sýklafrœðideild og lyflœkn-
ingadeild Landspítalans
Inngangur: Ónæmi pneumókokka gegn fjölda
sýklalyfja er vaxandi vandamál. Meðferð þeirra
er oftast með þriðju kynslóðar cefalósporínum
eða glýkópeptíð lyfjum. Við könnuðum hvort
unnt væri að nota penicillín gegn ónæmum pneu-
mókokkum, sé skammtur og skammtabil eins og
best verður á kosið.
Aðferðir: Við bárum saman virkni mismunandi
skammtapenicillíns (P) og ceftríaxóns (C) gegn
tveimur klínískum stofnum af gerð 6B, ónæmum
(R, MIC P 1,0 pg/ml, C 0,75 (ig/ml) og næmum (S,
MIC P 0,012 pg/ml, C 0,016 pg/ml) í lungnabólgu í
ónæmisbældum músum. Mýsnar voru sýktar með
ásvelgingu ~5xl06 cfu lausnar frá nösum í pentó-
barbital svæfingu. Meðferð hófst 18 klukkustund-