Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1996, Qupperneq 85

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 34
85
9,6±2,9 mmól/L. HbAlc var tiltækt fyrir og eftir
insúlínmeðferð hjá einungis 26 sjúklingum. Það
var 8,9±1,5 (viðmiðunargildi: 4,9-5,9), og lækk-
aði í 8,0±1,5% (P<0,05) í byrjun en var hins
vegar 8,9±2,7 við síðustu komu.
Þyngd hélst óbreytt, var 74,0±16,6 fyrir insú-
línmeðferð og við síðustu komu 74,9±16,8 kg.
Ekki komu fram blóðsykurföll sem kröfðust utan-
aðkomandi hjálpar.
Niðurstaða: Insúlínmeðferð sem viðbót við
töflumeðferð lækkaði þannig blóðsykur um 33%
bæði til skamms og langs tíma hjá insúlínóháðum
sykursjúkum. Aðeins var hægt að meta langtím-
astjórnun með HbAlc hjá tæplega helmingi sjúk-
linga. Langtímastjórnun þeirra batnaði í byrjun
en síðar sótti í sama farið. Þyngd var óbreytt og
blóðsykurföll voru ekki vandamál.
V-49. Meðgöngur sykursjúkra kvenna
hafa gengið vel á íslandi
Reynir T. Geirsson*, Þórir Helgason**, Ástráður
B. Hreiðarsson**, Hróðmar Helgason***
Frá *kvennadeild, **göngudeild sykursjúkra,
***Barnaspítala Hringsins Landspítalanum
Inngangur: Svonefnd St. Vincent yfirlýsing Al-
þjóðaheilbrigðisstofnunarinnar miðar að því að
meðganga sé ámóta örugg fyrir móður og barn hjá
sykursjúkri konu og heilbrigðum konum. Arang-
ur meðferðar sykursjúkra kvenna sem gengu með
116 vikur og voru með sykursýki eða skert sykur-
þol í meðgöngu var metið fyrir allt landið á síð-
ustu 15 árum.
Aðferðir: Upplýsingar um konur með sykur-
sýki eða skert sykurþol á meðgöngu fyrir árin
1981-1995 fengust úr fæðingaskráningunni, skrá
göngudeildar sykursjúkra og sjúkra- eða mæðra-
skrám. Svo til allar komu í eftirlit á Landspítal-
ann, en fáeinar á Fjórðungssjúkrahúsið á Akur-
eyri. Atriði varðandi meðgöngu, fæðingu og feril
barnanna og White flokkun sykursýkinnar voru
skráð.
Niðurstöður: Fædd börn á tímabilinu voru
64.968. Konur með insúlínháða eða insúlínóháða
sykursýki og skert sykurþol voru 108 og áttu 144
börn í 143 fæðingum. Tvö börn dóu í móðurkviði
vegna fósturfylgjuþurrðar og vaxtarseinkunar,
annað 1981 en hitt 1983. Eitt barn dó níu daga
gamalt árið 1981 vegna vanþroska á vinstri slegli
hjartans. Sé það talið var burðarmálsdauði 21
barn á 1000. Ekkert barn hefur látist frá 1983 eða í
12 ár. Móðir dó 1987 við 34 vikna meðgöngulengd
vegna alvarlegrar sýkingar og hjartastopps eftir
að hún hafði lamast í löngu dái af völdum lágs
blóðsykurs. Barnið bjargaðist og hefur dafnað
vel. Sjö börn voru með hjartagalla (4,9%) og þrjú
með hjartasjúkdóm. Önnur börn en það sem dó
1981 lifðu og heilaðist vel eftir aðgerðir eða sér-
hæfða meðferð. í einu tilviki reyndist heilaleysi
við venjubundna 19 vikna ómskoðun. Fóstureyð-
ing var framkvæmd. Engir aðrir alvarlegir fylgi-
kvillar urðu hjá mæðrum eða börnum. Af konun-
um féll 61 í White flokk A (43%). Af þeim sem
voru insúlínháðar voru 29 í flokki B (35%), 20 í C
(24%), 18 í D (22%), ein í E, níu í F (11%) og
fimm í flokki R (6%). Eðlileg fæðing varð hjá
64%. Af konum í flokki A fæddu tvær af hverjum
þremur eðlilega, hinar með keisaraskurði.
Gangsetning fæðingar var viðhöfð hjá meirihluta
kvennanna. Fjölgun varð á eðlilegum fæðingum
með árunum, en einnig styttust og fækkaði inn-
lögnum jafnframt því að eftirlit með blóðsykur-
stjórnun og heilbrigði fósturs jókst.
Alyktun: Arangur meðferðar sykursjúkra
kvenna í meðgöngu er góður á Islandi og mark-
mið St. Vincent yfirlýsingarinnar virðast hafa
náðst eins vel og vænta má.
V-50. Samanburður á kýlaveikibóluefn-
um
Bjarnheiður K. Guðmundsdóttir, Sigríður Guð-
mundsdóttir
Frá Tilraunastöð HÍ í meinafrœði að Keldum
Kýlaveikibróðir af völdum Aeromonas salmon-
icida undirtegundar achromogenes (Asa) er sá
bakteríusjúkdómur sem mestum skaða hefur
valdið í íslensku fiskeldi..Sjúkdómurinn hefur
verið greindur í villtum laxfiskum og þorski hér
við land. Klassísk kýlaveiki af völdum A. salmon-
icida undirtegundar salmonicida (Ass) einangr-
aðist í fyrsta sinn á Islandi sumarið 1995 úr laxi úr
Elliðaánum. Rannsóknir'hafajiýnt að sýkiþættir
stofna Asa og Ass eru nokkuð mismunandi.
Fyrstu árangursríku kýlaveikibóluefnin (Ass)
komu á markað árið 1991. Bóluefni gegn kýla-
veikibróður eru ekki enn til á almennum markaði
en íslenskir fiskeldismenn hafa bólusett laxfiska
með sérlöguðu (autogenous) sprautubóluefni,
IBOO, frá 1992.
Kannað var hvort IBOO verði lax einnig gegn
kýlaveiki og jafnframt hvort Biojec.1500 verði lax
gegn kýlaveikibróður. BioMed, Inc. USA fram-
leiddi bæði bóluefnin sem innihalda sama ónæm-
isglæðinn. Fjórir hópar laxaseiða (500 seiði í hópi)
voru bólusettir með eftirfarandi: saltdúalausn,
IBOO. Biojec.1500 eða blöndu beggja bóluefna.
Eftir bólusetningu var seiðunum jafnað í átta eld-
isker og þau alinn þar áfram. Sýkingatilraunir
voru gerðar 12 vikum frá bólusetningu og fylgst
með dauða í fjórar vikur.