Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1998, Blaðsíða 96

96
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84/FYLGIRIT37
áhrif á það hve vel þau geta sinnt hlutverki
sínu. Þekktar eru úrfellingar á GSTMl og
GSTTl genunum og er fjöldi þeirra sem eru
arfhreinir um úrfellinguna um 50% fyrir GSTM1
og um 20% fyrir GSTTl. A-G fjölbreytni í
GSTPl geninu leiðir til amínósýruskipta í ens-
íminu í bindiseti hvarfefnis. Ahættan tengd
þessum fjölbreytileikum er lítil nema hún sé
metin í tenglsum við aðra umhverfis- og/eða
erfðaþætti. Hins vegar er útbreiðsla þeirra mik-
il og hefur því áhrif á marga einstaklinga.
Markmið þessarar rannsóknar er að kanna
hvort ofangreind arfgerð GSTMl, GSTTl og
GSTPl fylgi brjóstakrabbameini og hvort hún
hafi áhrif á sýnd BRCA2 stökkbreytinga, það
er hafi áhrif á það hvort arfberar BRCA2 stökk-
breytinga fái brjóstakrabbamein. Einnig hvort
tengsl séu á milli fjölbreytni í GST genunum
og stökkbreytingartíðni í p53 geni.
Fjölbreytnin var skoðuð með PCR og raf-
drætti, auk þess sem að A-G fjölbreytnin í
GSTPl var skoðuð með skerðibútagreiningu.
Skoðuð hafa verið 258 viðmiðunarsýni og
342 sýni úr brjóstakrabbameinssjúklingum og
sýna niðurstöður úr þeim greiningum lítinn
mun á milli þessara tveggja hópa. Mesti mun-
urinn var á tíðni GSTTl núll sem mældist um
23% í viðmiðunarsýnum en um 17% í brjósta-
krabbameinssýnum. Áhrif einstakra GST arf-
gerða á tíðni stökkbreytinga í p53 geninu eru
litlar, en virðist helst sem að G-samsæta
GSTPl og GSTTl núll samsætan hafi þar ein-
hver áhrif. Lítið er enn hægt að segja um áhrif
GST arfgerða á sýnd BRCA2 stökkbreytinga
þar sem jákvæð sýni eru of fá. Haldið verður
áfram að gera arfgerðargreiningar á sýnum úr
viðmiðum og brjóstakrabbameinssjúklingum.
V-22. Ættlægt brjóstakrabbamein í körl-
um
Steinunn Thorlacius, Guðríður Olafsdóttir,
Jón Gunnlaugur Jónasson, Jórunn Erla Eyfjörð
Frá rannsóknastofu í sameinda- og frumulíf-
frœði og krabbameinsskrá Krabbameinsfélagi
íslands, rannsóknastofu HÍ í meinafrœði
Brjóstakrabbamein er sjaldgæfur sjúkdómur
í körlum. Á íslandi er brjóstakrabbamein í körl-
um um 1% af brjóstakrabbameinum og um
0,25% af öllum krabbameinum í körlum. Dæmi
eru um ættlægt brjóstakrabbamein í körlum.
Fundist hafa breytingar í brjóstakrabbameins-
genunum BRCAl og BRCA2 í sjúklingum auk
þess sem einstaklingar með stökkbreytingar í
andrógen viðtakanum hafa fengið æxli í brjóst.
I andrógen viðtakanum er auk þess polýglúta-
mínröð, og hefur lengd á þeirri röð meðal ann-
ars verið tengd áhættu á blöðruhálskirtils-
krabbameini. Á Islandi hefur fundist ein land-
nemabreyting í hvoru af BRCA genunum en
ekki er vitað um breytingar í andrógenviðtak-
anum.
Við höfum leitað að stökkbreytingum í
BRCAl og BRCA2 genunum í körlum með
brjóstakrabbamein með PCR mögnun, SSCP
og tengslagreiningu.
Á Islandi er ein stór fjölskylda karla með
brjóstakrabbamein með sex náskyldum ein-
staklingum. Landnemastökkbreyting í BRCA2
geninu hefur fundist í þessari fjölskyldu. Eng-
inn einstaklinganna sem skoðaðir voru sýndu
tengsl við BRCAl genið. Enginn munur fannst
á lengd androgen viðtakans í sjúklingum og
heilbrigðum viðmiðum.
V-23. Brjóstakrabbameinsfrumur eru
ónæmar fyrir Fas ligand en geta sent örv-
aðar eitilfrumur í stýrðan frumudauða
Gunnar Ragnarsson", Evgenía Mikaelsdóttirn,
Kristrún Ólafsdáttir', Helga M. Ögmundsdótt-
ir’\ Þórunn Rafnar"
Frá "Krabbameinsfélagi Islands, 2,rannsókna-
stofu HI í meinafrœði
Inngangur: Tenging Fas ligand (FasL) við
viðtaka sinn, Fas, getur valdið stýrðum frumu-
dauða (apoptosis). FasL er tjáður á T-dráps-
frumum og NK-frumum, en rannsóknir á lifrar-
lungna- og húðkrabbameinum benda til að
þessi æxli tjái FasL og valdi stýrðum frumu-
dauða í virkjuðum eitilfrumum og verji þau þar
með fyrir ónæmiskerfinu. Fyrri rannsóknir
okkar sýndu að brjóstakrabbameinsfrumur tjá
bæði Fas og FasL og enginn munur er á illkynja
og eðlilegri þekju. Tilgangur rannsóknarinnar
var að rannsaka hvaða áhrif tjáning Fas og
FasL á brjóstafrumum hefur á T-eitilfrumur.
Efniviður og aðferðir: a) Fimm mismunandi
brjóstaæxlislínum var byrlaður leysanlegur
FasL og líftala fengin með MTS-prófi (formaz-
an). b) FasL-næm T-frumulína (Jurkat) var
ræktuð með brjóstakrabbalínum, sem voru
paraformaldehýð hertar eða lifandi. Stýrður
frumudauði í eitilfrumunum var metinn í flæði-
frumusjá (FACS) með Annexin litun. c) Eðlileg
brjóstaþekja (úr brjóstaminnkunum) var rækt-
uð með örvuðum eða óörvuðum eitilfrumum úr
sama einstaklingi. Fas tjáning og stýrður frumu-