Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.10.1929, Page 66
160
Prá Alþingi 1929.
[Stefnir
hefði verið samþyktur eins og af
stjórnarfrumvörpunum, til þess
að sjá, hvað hér er á ferð.
Þá hefði áreiðanlega ekki ver-
ið hægt að segja, að þingið 1929,
hefði verið ómerkilegt þing. Þá
hefði orðið að velja því eitthvert
annað lýsingarorð.
Nokkurskonar stjórnarfrumvörp.
Meðal frumvarpa sósíalistanna
voru þó nokkur, sem ekki voru
stærri né mikilsverðari en það,
að þeim má líkja við stjórnar-
frumvörpin. 1 þeim hóp er t. d.
frumvarp Haralds Guðmundsson-
ar um bann gegn líkamlegum
refsingum. Mætti leggja það í
skiftum móti öðru hvoru bæja-
nafnafrumvarpi stjórnarinnar. Er
ekki ósennilegt að Haraldur hafi
borið þetta nauða-ómerka frum-
varp fram til þess að láta fella
það, og segja svo á eftir að ekki
færist mönnum að atyrða skóla-
stjórann á Akureyri úr því að
þeir vildi ekki banna líkamlegar
refsingar. Víst er nú það, að
skólastjóramálið á Akureyri og
framkoma sósíalista í því hefir
orðið þeim æði stór og og erfiður
kökkur fyrir brjósti. En meðferð
málsins varð sú, að þessi högg-
staður fekkst ekki.
Þá var frv. frá sósíalistum
neðri deildar um hlutafélög, og
var það aðalefni þess, að opna
öllum aðgang að reikningum og
hag allra hlutafélaga. Þessi hnýsni
í hag og reikninga allra fyrir-
tækja er eitt af vopnum sósíal-
ista í baráttunni. Þeir vita sem
er, hve rótgróið það er í mönn-
um, að vilja halda öllum þess
háttar upplýsingum innan félags,
og því nota þeir þessa aðferð til
þess að fæla menn frá fyrirtækj-
um, gera menn leiða á þeim, al-
veg eins og þeir nota þrælslegar
skattaálögur til þessa sama. En
takmark allra þessara ráðstaf-
ana er auðvitað þjóðnýtingin. —
Þegar einstaklingarnir ganga frá,
tekur hið opinbera við. Alveg í
þessa sömu átt gekk tillaga þeirra
um rannsókn á togaraútgerðinni,
nema að þar var beinlínis orðað,
hver tilgangurinn var.
Smávægileg voru: frv. Erlings
um vigt á síld, sérleyfi til þess að
fleyta vikri niður eftir Jökulsá,
um vélgæslu á mótorskipum o. fl..
og sýna ekki annað en þetta,
hvernig sósíalistar líta á sig eins
og nokkurskonar landstjórn, sem
verði að koma með allskonarN
„landsins gagn og nauðsynjar"
fyrir þingið.
Talsvert varhugaverðara var
frv. Haralds um bann gegn botn-