Milli mála - 01.01.2011, Side 45
45
„þau skildu hvort annað fullkomlega frá upphafi“.52 Menntun
Írenu, starfsreynsla og tungumálaþekking gera henni fært að starfa
víða og hún samþykkir að flytjast til Kostaríku með manni sínum.
Það er ekki hvað síst fyrir tilstilli Írenu að lesandinn kynnist
hafnarborginni Limón og umhverfi hennar. Eftirtektarsemi hennar
og ígrundaðar athugasemdir auðvelda lesandanum dýpri skilning á
atburðum, félagslegum aðstæðum og menningu svæðisins. Frá
sjónarhóli Írenu blasir framandleikinn við – Limón er öðruvísi.
Í Limón bjó hrífandi fólk. Það talaði fágaða ensku. Klæðnaður þess var
til komumikill og frásagnir þeirra sérstæðar. Það sótti leynilegar helgi-
athafnir á stöðum sem kallast „logias“. Íbúarnir eru mót mælenda trúar og
Elísabet Bretadrottning er þjóðhöfðingi þeirra [...]. Vin sælustu við burð-
irnir snúast um upplestur, söng og dans. Þeir æfa krikket og stunda veð-
reiðar.53
Smám saman gerist það að Orlandus glatar hlutverki sínu sem
aðalpersóna sögunnar og kvenpersónurnar taka sögusviðið yfir. Þær
verða málpípur höfundar en Orlandus fjarrænn, þögull og hverfur
að lokum baksviðs. Hann leitar viðurkenningar í pólitískri starfsemi
sem snýr að réttindabaráttu blökkumanna í borginni. Hugmyndir
Marcusar Garveys um Afríku sem fyrirheitna landið og afturhvarf
blökkumanna þangað heilla hann.54 Hann leitar að félagslegri
samsömun í útópískum hugmyndum um draumalandið.55 Á sama
tíma og kvenpersónur Rossi, sem einnig taka þátt í starfsemi
samtakanna, eru raunsærri, jarðtengdari og miða verk sín við að ná
52 „[…] se entendieron divinamente desde el comienzo.“ Rossi, Limón Blues, bls. 102.
53 „En Limón vivía gente fascinante que hablaba un inglés exquisito, se vestía de modo espectacular,
cantaba cosas extraordinarias y tenía rituales secretos en unos sitios llamados logias. Eran de
religión protestante y su autoridad era la reina Isabel de Inglaterra [...]. Sus actividades
preferidas eran la declamación, el canto y el baile. Sus deportes, el cricket y las carreras de
caballos“, Rossi, sama rit, bls. 374.
54 Marcus Garvey, betur þekktur sem McGarvey (1887–1940) var frá Jamaíku. Hann var
mikilsvirtur baráttumaður fyrir réttindum blökkumanna. Hann fór fyrir svokallaðri „Back-to-
Africa“ hreyfingu í byrjun 20. aldar. Til frekari upplýsinga sjá rannsóknarsetur Berkley-háskóla
um manninn, verk hans og áhrif: www.international.ucla.edu/africa/mgpp/ [sótt í september
2011].
55 Rossi, Limón Blues. Í 15. kafla fjallar Rossi um félagasamtök blökkumanna í Limón og hvernig
félagsmenn sækja hugmyndir sínar til kenninga Marcusar Garveys. Orlandus „las greinar eftir
hann í The Negro World“ (bls. 199) […] og „þeir sungu einkennislag UNIA-hreyfingarinnar
Ethiopia the land of our fathers“, bls. 202.
HÓLMFRÍðUR GARðARSDÓTTIR