Milli mála - 01.01.2011, Page 94

94
Í FÓTSPOR FERðALANGA
austurrísku Idu Pfeiffer, en þær lögðu leið sína til Íslands á 19. og
20. öld. Markmiðið með umfjölluninni er annars vegar að bera
saman lýsingar þeirra á landi og þjóð og hins vegar að athuga hvað
það er í fari Íslendinga sem vekur athygli þeirra og hverjar mót-
tökur þær hlutu. Ferðalýsingar Inu von Grumbkow og Idu Pfeiffer
eiga erindi við íslenska lesendur og ferðamenn. Þær geta nýst vel í
menningartengdri ferðaþjónustu, verið tilefni til sérhæfðra þema-
ferða og orðið mörgum hvatning til þess að feta í fótspor þessara
tveggja kvenna. Þær geta ennfremur skerpt skilning okkar á sam-
skiptum Íslendinga við erlenda gesti fyrr á tímum, annars vegar um
miðja 19. öld og hins vegar í byrjun 20. aldar. Á tímum þegar
mikið er rætt um ímynd Íslands og sjálfsmynd Íslendinga getur
ennfremur verið fróðlegt að líta til þess hvernig Íslendingar hafa
tekið ferðalýsingum á borð við lýsingar Idu Pfeiffer og Inu von
Grumbkow.
2. Aðdragandi Íslandsferða
Idu Pfeiffer og Inu von Grumbkow
Þegar fjallað er um ferðalýsingar Inu von Grumbkow og Idu Pfeiff-
er er nauðsynlegt að hafa í huga að þær lögðu leið sína til Íslands af
afar ólíkum ástæðum sem getur að hluta til skýrt fram komu
Íslendinga í þeirra garð og viðhorf þeirra til Íslendinga.
Ida Pfeiffer, sem nefnd hefur verið fyrsti kvenkyns land könnuð-
urinn, er að því er best er vitað fyrsta erlenda konan sem ferðaðist
ein síns liðs um Ísland, en það gerði hún árið 1845. Hún fæddist í
Vín árið 1797 og varð þekkt fyrir ferðalög sín. Hún varð fyrst
kvenna til að fara í ferðalög um allan heim og fór í tvær heimsreisur.
Um ferðalög sín ritaði hún ferðabækur sem voru þýddar á fjölmörg
tungumál. Ida Pfeiffer hafði lengi þráð að fara á norðurslóðir en
sérstaklega var það Ísland sem hún vildi heimsækja. Eftir að ferða-
bók hennar um Landið helga (Reise einer Wienerin in das heilige Land,
1843) kom út gat hún látið langþráðan draum rætast og hélt til
Íslands. Lýsingar hennar á ferðalaginu til Íslands og Skandinavíu er