Morgunblaðið - 23.10.2014, Blaðsíða 64

64
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 23. OKTÓBER 2014
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Það er ekkiliðið heiltár frá því
að undirritað
var sérstakt
samkomulag á milli rík-
isins, Reykjavíkurborgar
og Icelandair Group um
framtíð flugvallarins í
Reykjavík þar sem sam-
þykkt var að hann yrði
starfræktur áfram til árs-
ins 2022, um leið og full-
kannaðir yrðu aðrir kostir
fyrir flugvallarstæði á höf-
uðborgarsvæðinu með
stofnun starfshóps undir
stjórn Rögnu Árnadóttur,
fyrrverandi dómsmálaráð-
herra. Sá starfshópur á að
skila af sér í síðasta lagi í
lok þessa árs, og ætti því
að vera vandalaust að bíða
eftir niðurstöðum hans.
Engu að síður berast nú
fregnir af því að borgin
hyggist veita leyfi fyrir
framkvæmdum á Hlíð-
arenda, sem að óbreyttu
munu þrengja verulega að
flugvellinum og takmarka
notkun hans.
Sú afstaða borgarinnar,
að loka eigi SV-NA braut-
inni, eða neyðarbrautinni
svonefndu, er því miður
einungis eitt dæmið enn
um það hvernig þrengt
hefur verið að flugvellinum
hin síðari ár. Þrengt hefur
verið að kennsluflugi,
Fluggörðunum, og búið er
að samþykkja skipulag þar
sem áætluð er aukin byggð
í bæði Skerjafirði og á
Hlíðarenda, og þannig
saumað að vellinum úr
tveimur áttum. Verði lokun
neyðarbrautarinnar að
veruleika er ljóst að nýt-
ingarstuðlar flugvallarins
munu fara niður fyrir leyfi-
leg þolmörk, og í raun gera
flugvöllinn allt að því ónot-
hæfan vegna öryggismála.
Þá þýðir lokun neyð-
arbrautarinnar það að
flugvöllurinn verður að
jafnaði lokaður um 23 daga
á hverju einasta ári. Á fjöl-
mennum fundi sem Hjart-
að í Vatnsmýri stóð fyrir
kom fram að sú lokun sam-
svaraði því að um það bil 12
flugferðir til sjúkraflutn-
inga, þar sem tafir gætu
skapað bráða hættu,
myndu falla niður á hverju
ári, en sjúkraflugsferð-
irnar sem
myndu falla nið-
ur í heildina
yrðu enn fleiri.
Mikið liggur við
að hægt sé að komast í sem
flestar þessara brýnu ferða
með mjög veika eða slas-
aða sjúklinga og þess
vegna er ótækt að ráðist sé
í breytingar á flugvellinum
án þess að önnur nothæf
lausn hafi fundist.
Þetta er borgar- og
skipulagsyfirvöldum ljóst.
Þeim hafa borist alls kyns
umsagnir um þetta efni,
þar sem varað hefur verið
við því að lokun neyð-
arbrautarinnar sé í raun
óásættanleg, meðan ekki
er öðrum flugvelli til að
dreifa á höfuðborgarsvæð-
inu. Þessi viðvörunarorð
hafa komið frá Samtökum
ferðaþjónustunnar, þau
hafa komið frá flugrek-
endum á svæðinu, þau hafa
komið frá þeim sem best
þekkja til mála. Engu að
síður hefur verið þjösnast
áfram í blindri viðleitni til
þess að hrekja flugvöllinn
annað, þvert á þau fyr-
irheit sem gefin voru fyrir
næstum því ári.
Sá meirihluti, sem var
við völd á síðasta kjör-
tímabili, gat aldrei við-
urkennt neina sök hjá
sjálfum sér, og sá þáver-
andi borgarstjóri sér fært
að afgreiða stærstu undir-
skriftasöfnun sem fram
hefur farið hérlendis bein-
ustu leið undir teppið með
þeim orðum að hann hefði
búist við fleiri. Það er vert
að taka til þess, að hinn
endurnýjaði meirihluti,
þar sem tveimur nýjum
flokkum var kippt inn til
þess að bæta fyrir at-
kvæðaskortinn frá kjós-
endum, hefur mikið talað
um lýðræði og opna stjórn-
sýslu. Hafa sumir jafnvel
verið svo hrifnir af nýja
meirihlutanum, að ekki
dugði minna en að kenna
hann við „lýðræðisöflin“ í
landinu. Í ljósi þess að
kannanir benda ítrekað til
þess að rúmlega þrír fjórðu
Íslendinga vilja hafa
Reykjavíkurflugvöll á sín-
um stað, er spurning hvort
að ekki þurfi að endur-
skoða þá nafngift.
Er borgaryfirvöldum
ofviða að standa við
gefin fyrirheit?}
Enn er þrengt
að flugvellinum
F
réttir um aukna byssueign lög-
reglunnar hafa vakið mikla at-
hygli, eins og þær eiga svo
sannarlega að gera. Það er
ekki einkamál lögreglunnar
hvort og hvernig hún er vopnuð. Frétt um
150 hríðskotabyssur sem lögreglan fékk að
gjöf frá Noregi kemur þingi og þjóð við og
vekur alls ekki sömu hrifningu og jólatréð
sem Norðmenn færa okkur árlega og gleð-
ur svo innilega okkur jólabörnin, stór og
smá. Þegar kveikt var í því tré í búsáhalda-
byltingunni var okkur ekki skemmt heldur
litum við svo á að þarna væri verið að
vinna ljótt verk, eins og svo mörg önnur á
tíma þegar of margir kusu að lifa í æsingi
og öskrum á Austurvelli. En enginn varð til
að vernda tréð, ekki einu sinni lögreglan,
enda hafði hún nóg að gera við að hafa hemil á æst-
um lýðnum.
Hin nýja gjöf Norðmanna til okkar Íslendinga, 150
hríðskotabyssur, ilmar ekki beinlínis af smekk-
legheitum. Fyrir vikið er lögreglan og vopnaburður
hennar í forgrunni þessa dagana. Facebook-síða hef-
ur verið stofnuð þar sem óskað er eftir því að hríð-
skotabyssunum verði skilað og mörg þúsund manns
hafa skráð sig á hana. Á Alþingi hafa síðan orðið
miklar umræður og vissulega hafa sumir þingmenn
gengið þar fulllangt og talað í upphrópunarstíl, án
þess að hafa nægar upplýsingar í höndum. Það er
hins vegar hárrétt hjá hinum mjög svo
ágæta formanni Samfylkingarinnar, Árna
Páli Árnasyni, að grundvallarbreyting á
aðgangi lögreglumanna að vopnum í dag-
legum störfum á ekki að vera nokkuð sem
fáeinir yfirmenn í lögreglunni ákveða. Um-
ræðan á heima á vettvangi stjórnmálanna,
eins og formaðurinn segir, og hún á líka
heima í stofum landsmanna.
Meirihluti landsmanna vill ekki að lög-
reglan gangi vopnuð um götur bæjarins.
Forsvarsmenn lögreglunnar, sem komið
hafa í viðtöl við fjölmiðla, hafa ítrekað
rækilega að lögreglan hafi alls engan
áhuga á því að ganga vopnuð um stræti og
torg. Vonandi meina þeir það.
Langflest okkar myndu örugglega kjósa
að lögreglan þyrfti aldrei að nota vopn við
störf sín, en slík ósk er vitanlega ekki í takt við
raunveruleikann. Okkur ætti öllum að vera ljóst að
lögregla getur alls ekki mætt vopnuðum manni eða
mönnum óvopnuð. Hún verður í neyðartilvikum að
hafa aðgang að vopnum. Reglur um slíkt þurfa um
leið að vera strangar. Lögreglan á alls ekki að flagga
vopnum sínum og þeim á ekki að planta í hvern ein-
asta lögreglubíl landsins. Almenn vopnavæðing innan
lögreglunnar er ekki það sem við viljum.
Umræðan um aðgang lögreglumanna að vopnum er
sannarlega nauðsynleg og kemur öllum lands-
mönnum við. kolbrun@mbl.is
Kolbrún
Bergþórsdóttir
Pistill
Byssugjafir frá Norðmönnum
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
BAKSVIÐ
Sigtryggur Sigtryggsson
sisi@mbl.is
Gamla höfnin í Reykjavíkvar í áratugi þungamiðjahafnarstarfsemi höf-uðborgarinnar. Vöruinn-
flutningur færðist inn í Sundahöfn
seinni hluta síðustu aldar og þá
breyttist hlutverk Gömlu hafn-
arinnar. Hún hélt þó áfram að vera
miðstöð útgerðar og fiskvinnslu.
Á allra síðustu árum hefur mikið
líf færst í hafnarsvæðið eins og al-
þjóð veit og nú er þar blómleg starf-
semi fyrirtækja í ferðaþjónustu og
veitingastarfsemi. Hvalaskoðunar-
fyrirtækin hafa blómstrað og mörg
áhugaverð söfn verið opnuð á svæð-
inu. Öll þessi starfsemi hefur dregið
til sín þúsundir ferðamanna dag
hvern á sumrin.
Yfirmenn Faxaflóahafna, þeir
Gísli Gíslason hafnarstjóri, Jón Þor-
valdsson aðstoðarhafnarstjóri og
Gísli Jóhann Hallsson yfirhafnsögu-
maður, hafa tekið saman skýrslu um
Gömlu höfnina, hver þróun hafn-
arinnar hefur verið hin seinni ár og
hvernig hún gæti orðið á næstu ár-
um.
Gömlu höfninni má skipta upp í
tvö hafnarsvæði; Vesturhöfnina, þar
sem mistöð útgerðar og fiskvinnslu
er, og Austurhöfnina, þar sem varð-
skip og hafrannsóknaskip liggja auk
þess sem minni skemmiferðaskip
leggja þar að. Síðan er Eyjargarður
út af Örfirisey, en allur olíu - og
eldsneytisinnflutningur fer þar
fram.
Bakkarými verði ekki skert
Fram kemur í skýrslunni að um
745 skip yfir 100 brúttótonn koma í
Gömlu höfnina á ári hverju og um
300 skip leggjast að Eyjargarði. Að
auki eru um 75 smábátar undir 100
brt. með viðlegu í Gömlu höfninni.
Viðlegurými fyrir stærri skip (130-
170 metra löng) er takmarkað og
segja skýrsluhöfundar að mikilvægt
sé að skerða ekki bakkarými sem
takmarkaði frekar komur þessara
skipa.
Þá segja þeir mikilvægt að að-
stöðunni í Vesturhöfninni fyrir fiski-
skip verði ekki teflt í tvísýnu. „Varð-
andi Vesturhöfnina og fisklöndun þá
er það „heilagt“ svæði og verður
frekar styrkt sem slíkt heldur en
hitt,“ segir Gísli Gíslason hafn-
arstjóri í samtali við Morgunblaðið.
„Til þess að Gamla höfnin sé lifandi
fiskihöfn er mikilvægt að aðstaðan
til löndunar á fiski við Norðurgarð,
Grandabryggju, Grandabakka og
Bótarbryggju sé eins góð og kostur
er. Þar er ekki hægt að gera ráð
fyrir annarri umferð eða starfsemi
en þeirri sem á beint erindi vegna
fiskflutninga, útgerðar og þjónustu
við fiskiskip,“ segir í skýrslunni.
Aukin starfsemi á Miðbakka?
Í Vesturbugt, Suðurbugt, við
Austurbakka, Miðbakka og Faxa-
garð sjá skýrsluhöfundar fyrir sér
þróun sem styrki haftengda ferða-
þjónustu, hvort heldur er hvala- og
náttúrulífsskoðun eða smærri
skemmtiferðaskip. Í tengslum við
baksvæði Miðbakka megi sjá fyrir
sér starfsemi sem myndi bæta að-
stöðuna fyrir móttöku á skemmti-
ferðaskipum en um leið tengjast
miðborgarstarfsemi á einhvern hátt.
Við Miðbakkann er unnt að leggja
skipum allt að 170 metra löngum.
Loks er þeirri spurningu varpað
fram hvort nota megi Austurbakka
og Faxagarð sem viðlegupláss fyrir
minni skemmtiferðaskip og snekkj-
ur. Næsta sumar séu t.d. átta
„minni“ skip með alls um 1.900 far-
þega bókuð á Skarfabakka sem
hefðu stærðar sinnar vegna komist
að við Austurbakka eða Faxagarð.
Gamla höfnin í
endurnýjun lífdaga
Morgunblaðið/Eggert
Gamla höfnin Veitingahúsin hafa verið opnuð eitt af öðru í gömlu verbúð-
unum við Suðurbugt. Þangað liggur straumur ferðamanna allt árið.
Alls komu 24 skemmtiferðaskip
að Miðbakka á þessu sumri með
um 6.000 farþega. Árið 2015
eru nú þegar búð að bóka alls 31
skip með um 8.800 farþega á
Miðbakka, en hann liggur beint
fyrir framan Hafnarhúsið.
„Miðbakkinn er um leið sú
hafnaraðstaða hér í Gömlu
höfninni sem tekið getur við
hvað djúpristustum skipum og
um leið er hann viðhafnarhafn-
arbakki hafnar fyrir ýmsar
skipakomur svo sem gesta-
heimsóknir og fleira,“ segir í
skýrslu þremenninganna.
Búið að bóka
31 skip 2015
MIÐBAKKINN MIKILVÆGUR
Morgunblaðið/Eggert
Miðbakki Minni skemmti-
ferðaskip leggjast þar að.