Tímarit Máls og menningar - 01.12.1940, Page 5

TÍMARIT MÁI.S OG MENNINGAR
187
en forniaður framkvæmdastjórnar er Andrés' G. Þormar, aðal-
gjaldkeri. Aðrir stjórnarmenn, eru Ragnar Jónsson, fulltrúi (vara-
formaður), Kristján Guðlaugsson, ritstjóri (ritari), E. Ragnar
Jónsson, forstjóri (gjaldkeri), Ármann Halldórsson, magister,
Kristinn E. Andrésson, magister, og Ragnar Ólafsson, lögfræð-
ingur. Umsóknir og bréf er réttast að senda til Útgáfufélagsins
Landnámu, pósthólf 575, Reykjavík, en félagið mun þegar hafa
umboðsmenn á flestum stöðum á landinu, sem menn geta snú-
ið sér til.
*
FAGUR VIÐBURÐUR. Meðal íslenzkra menningarafreka und-
anfarið má telja flutning tveggja höfuðverka tónlistarinnar, með
árs millibili, verka, sem útheimta mikið mannval söngfólks og
hljóðfæraleikara — auk stjórnenda, sem hafi þekkjngu, áræði og
þrótt til að færast í fang annað eins ofurefli og að skapa hlut-
gengan listflutning í fátæku landi að almennri tónmennt. En
þetla tókst snillingi eins og Páli ísólfssyni fyrstum manna i
fyrra, þar sem Sköpunin var, eftir Haydn, og nú á aðventunni
dr. Viktori Úrbanssyni*), þegar liann stýrði Messíasi eftir Hen-
del á vegum Tónlistafélagsins í Reykjavíkurfrikirkju. Helgitón-
listin býr yfir mikilli tign og annarlegri fegurð, en jiar er Mess'-
ias í tölu öndvegisverka, og sjaldan hefur mannshugur birzt í
svo vonfagurri lotningarhelgi andspænis guðinum eins og í þessu
siðkristna listaverki, sem er um leið, ásamt nokkrum kirkju-
tónsmíðum Bachs og Passíusálmum Hallgríms Péturssonar, i hópi
hinna fáu andlegu höfuðafreka, sem prótestantisminn getur tal-
ið sér, — Passíusálmar vorir þó aðeins með fyrirvara vegna
hinna klassisku kristnu áherzlu þeirra á píslunum sem mið-
þyngdarstað. í Messíasi Hendels eru píslirnar meir hafnar til and-
riks sigurljóðs heldur en í nokkru liinna prótestantisku hélgiverka
Bachs, og þó verður fögnuður kóranna i Messíasi hvergi ver-
aldlegur, svo alþýðlegur sein Hendel annars er i stefavali. Það
er sama hvar hlustað er i þessu verki: áheyrandinn er alltaf
staddur í skini „annars Ijóss“, hvort heldur i kórunum, sem risa
eins og tónmusteri upp i kringum hin einföldu grunnhljóðfæri
smáorkestursins, sembalóið og trómetið, eða hinni stilltu hrynjandi
einsöngvanna, sem ná hámarki tignar i mjúkum líðandi töfrum
pastóralaríunnar fyrir altó, sem ungfrú Guðrún Þorsteinsdóttir
söng.
*) Ég bið hann afsökunar, þótt ég kunni ekki að skrifa nafn
hans nema á íslenzku.
13*