Tímarit Máls og menningar - 01.12.1940, Page 31

TÍMAHIT MÁI.S Oíi MEXNINGAR
213
átti jafnvel á liættu að glata hylli þjóðstjórnarinnar,
ef ekki var ha>gt að hafa gagn af honum til þess að fvlla
jiað rúm, sem honum var ætlað. Og ef til vill var lion-
um ekki grunlaust um það sjálfum, að hann væri ekki
horinn til Jiess vegs að vera mesta skáld á íslandi. Svo
inikið er víst, að hann varð að manna sig upp. Og liann
greip tækifærið, þegar honum fundust andstæðingar
sinir, þ. e. hinir íslenzku rithöfundar, sem halda nú
uppi bókmenntaheiðri þjóðarinnar, liggja vel við höggi.
Hann hefur sennilega álitið, að nægilega væri orðið
ruglað öllu heilhrigðu mati á íslenzkum bókmenntum,
svo að nú væri tækifærið komið fvrir liann, höfund
Sturlu i Yogum, að taka að sér forystuna. Undir því
yfirskini að vera að skrifa ritdóm um bækur tveggja
ungra höfunda, ritaði hann í tvö hefti af Leshók Morg-
unblaðsins (20. sept. og 13. okt. s.l.) æsingagrein mikla,
þar sem ráðizt er með óþokkalegum dylgjum að Hall-
(ióri Kiljan, Þórbergi, Jóhannesi úr Kötlum, Halldóri
Stefánssyni og fleiri islenzkum höfundum, sem Guð-
mundur Hagalín þykist réttur maður lil að bregða um
sóðaskap. Greinin er Ijótur vitnisburður um jiað menn-
ingarstig, sem Guðmundur Hagalín stendur á sem skáld.
Það er efni fyrir sig að brjóta til mergjar Jiau lágkúru-
legu sjónarmið, sem þar eru setl fram. Og vesöl mættu
j>au skáld vera, sem ekki settu sér hærra takmark með
list sinni.
Nú hljóta menn að spvrja: hvað liggur í rauninni
við? Hver er áslæðan til allrar J>essarar ofsóknar á liend-
ur íslenzkum skáldum? IJversvegna J>arf Jjjóðin að
verða heimsk og dómgreindarlaus?
Svarið er J>etta:
Nokkrir forsprakkar, sem með völd fara i landinu,
skáka í því skjólinu, að J>eir megi bjóða sér allt. Þeir
hafa náð undir sig stjórn hinna pólitísku flokka, öllum
Iielztu atvinnutækjum i landínu, yfirráðum yfir fjár-