Tímarit Máls og menningar - 01.12.1940, Page 73

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
255
ur Jón Kristófer (Jean Christoplie), eitt sannfegursta skáldverk
vorrar aldar, sem okkur íslendingum er vansi að eiga ekki á
tungu vorri. Jafnvel þeir, sem hvorki hafa hrifizt né hrifizt
geta af tröllinu Beethoven, munu veröa ekki ósnortnir af liinni
munuðsælu háfleygi þessarar bókar, aS hálfu prestslegri, hálfu
unglingslegri. íslenzka þýSingin segir því miSur ekki allt, sem
franskan gefur í frumtextanum.
Enn fremur hefur M.F.A. gefiS út bók, sem heitir Hitler talar,
eftir Hermann Rauschning, þýSandi Magnús Ásgeirsson. Rásning
þessi var nazisti og öldungaráSsformaSur í Danzig og segist oft
hafa talaS viS Hitler og skrifaS jafnan upp hjá sér orS hans
aS loknum viSræSum. Þeir, sem reynt hafa aS lesa Baráttu mína
eftir Hitler (Mein Kampf), munu minnast þess sem einkenni-
lega leiSinlegs lesturs og allt annaS en gáfulegs samsetnings.
ViS lestur þeirrar bókar getur þaS eitt vakiS undrun, hve lítiS
af almennri menntun og heilbrigSri skynsemi þarf til aS afla
manni valda, ef hann selur sig nógu glæpsamlegum þjóSfélags-
öflum á upplausnartímabili. Þó finnst manni ekki, aS höfundur
Mein Kampfs hljóti einkum aS vera tákn og ímynd hins heimsku-
legasta, sem til er í ÞjóSverjum, lieldur fyrst og fremst hins
hundleiSinlegasta af öllu, sem lil er leiSinlegt í Þýzkalandi.
En viS lestur þessarar Rásnings-bókar kemst maSur á allt aSra
skoSun um Hitler, engan hafSi dreymt aS Hitler gæti orSiS
þetta skemmtilegur, — þaS er eins og s.tendur í rímunni: hann
„lætur kjaftinn móSan mása meS ófriSi, eins og þegar belginn
blása beztu smiSir“, og þegar hann er beztur, slagar hann meira
aS segja hátt upp i mátulega fullan delirant. f augum Rásn-
ings þessa er Hitler hiS mesta metfé: liann er þaS fyrirbrigSi
heilnsins, sem tekur út yfir allt í ráSsnilld, brjálsemi og al-
mætti, einna líkastur því, sem heittrúarmenn lýstu hinum reiSa
Jehóva fyrr á öldum, svo lesandinn spyr: hvar ætlar þetta aS
lenda? Seinast finnur höfundurinn ekkert til samanburSar þessu
óviSjafnanlega mannlega fyrirbrigSi annaS en — miSla! Þegar
hann er húinn aS láta Hitler rausa á einar 250 hlaSsiSur, kem-
ur þetta: „ÞaS er hægt aS benda á liliSstætt dæmi þessu til
glöggvunar — miSilshæfileikann." Og ennfremur: „Á sama hátt
virSist þaS ótvírætt, aS dularfull öfl nái tökum á Hitler, ein-
hverjir óhugnanlegir kynngikraftar“ o.s.frv.
Eg fæ ekki betur séS en meS þessu eigi aS gera hinn ömur-
lega erindreka þýzka kapitalismans, sem studdur var til valda
i Þýzkalandi af brezka kapitalismanum, aS nokkurskonar yfir-
náttúrlegri og guSdómlegri veru.
H. K. L.