Tímarit Máls og menningar - 01.09.1960, Qupperneq 33

I'ORKÆÐIÐ I AUSTUR-ASIU
sína eigin fylgismenn ofbeldi til þess
að fá þá til að samþykkja hann. Sósía-
listar reyndu að hindra samþykkt
hans með því að segja af sér þing-
mennsku allir sem einn og reyndu
þannig að neyða stjórnina til að leysa
upp þing og efna til nýrra kosninga.
Gífurlegur fjöldi fólks í Japan lét í
ljós andúð sína á sáttmálanum með
kröfugöngum og mótmælaverkfölluin.
Þingið staðfesti sáttmálann 20. maí
síðastliðinn.
Akveðið var að Eisenhower forseti
skyldi koma til Tokyo 19. júní; skyldi
hann og Japanskeisari undirrita
samninginn við hátíðlega athöfn. En
því meir sem sá dagur nálgaðist því
meiri varð andstaðan í landinu gegn
samningnum og heimsókn forsetans.
Fyrri hluta júní gekk ekki á öðru en
fjöldafundum, kröfugöngum og verk-
föllum í mótmælaskyni. Varð ástand-
ið í Tokyo svo ískyggilegt að ekki
þótti á það hættandi að forsetinn
kæmi þangað. Þó var samningurinn
staðfestur af. öldungadeild Banda-
ríkjaþings og forsetanum og hins
vegar af Japanskeisara óg hefur því
öðlazt gildi. En mikill meirihluti jap-
önsku þjóðarinnar felldi samninginn
og telur hann ógildan. Kishi forsætis-
ráðherra sá sér ekki annað fært en að
segja af sér. Hann var ekki orðinn
annað en útslitin flík, sem varð að
henda og fá annan lepp í staðinn.
Atburðir þessir vöktu bæði ugg og
ótla meðal stjórnmálamanna í Banda-
ríkjunum. Engum gat dottið í hug að
neita því að sú staðreynd, að forset-
inn varð að hætta við heimsóknina í
Tokyo, var bæði mikill stjórnmála-
ósigur fyrir Bandaríkin og persónuleg
sneypa fyrir hann sjálfan. í vandræð.
um sínum hefur Eisenhower og fylgj-
endur hans reynt að telja sér og öðr-
um trú um, að öll andstaðan gegn
Kishi-stjórninni og samningnum
komi frá vel skipulögðum kommúnist-
iskum minnihluta í Japan. Að vísu
væri talsverður hluti þjóðarinnar
andvígur Kishi, en meginþorri henn-
ar vinveittur Bandaríkjunum. Slík
skýring er auðvitað að engu hafandi
enda ekki annað en klaufaleg tilraun
til að afsaka hina háðulegu útreið for-
setans, sem einmitt er sönnun fyrir
því hve óvinsælir Bandaríkjamenn
eru í Japan. Stjórnmálamenn þar
vestra hafa heldur ekki látið það
liggja í láginni, að mikil hætta stafi
frá Japan. Færi svo að þeir neyðist
til að leggja niður herstöðvarnar þar
og hrökklist á brott þaðan, er ekki
annað sýnna en að veldi þeirra við
austanvert Kyrrahaf sé senn lokið.
Japan yrði þá stórveldi á ný og keppi-
nautur Bandaríkjanna um völdin
þar.
Nú sem stendur er margt ólj óst um
framvindu mála í Japan svo sem víð-
ar í Austur-Asíu. Þó er ekki annað
sýnna en Bandaríkjamenn verði að
rtyðja veldi sitt í Japan við hin svört-
ustu afturhaldsöfl. Herinn og hinir
271