Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.05.1962, Síða 19

Tímarit Máls og menningar - 01.05.1962, Síða 19
ÞJÓÐFRELSISBARÁTTA OG SÓSÍALISMI ing. Með öðrum orðum: þeir hafa gert sér grein fyrir því að höfuðand- stæðingur þeirra var ekki hin franska þjóð heldur hinn franski kapítalismi. Meðal annars fyrir þá sök munu frið- arsamningarnir í Évian hafa verið mörgum Alsírmanni sár nauðsyn, að með þeim er frönskum kapítalisma tryggð táfesta í Alsír enn um sinn. Að vísu hafa umboðsmenn hans orðið að skrifa undir mjög þýðingarmiklar tilslakanir í Évian, þar sem í samn- ingunum er gert ráð fyrir heimild al- sírsku ríkisstjórnarinnar til þjóðnýt- inga og róttækra ráðstafana í land- búnaði. Sömuleiðis er tiltekið að beinni efnahagsaðstoð Frakka verði þann veg háttað að Alsírstjórn taki ákvarðanir um það til hvaða fjárfest- ingar hún verði notuð, — en þó svo (og þetta á einnig við um væntanleg- ar þjóðnýtingar) að franska stjórnin samþykki þær ákvarðanir. Um, þessa efnahagssamvinnu við franska kapítalismann, — sem sumir kalla einskonar NEP-pólitík alsírsku byltingarinnar, — getur auðvitað brugðið til beggja vona; það verður reynslan ein sem sker úr, og það verð- ur bæði undir alþjóðlegum kringum- stæðum og styrkleika og einbeitni al- sírsku ríkisstjórnarinnar komið, hvort sú samvinna verður frjálsu Al- sír til gagns eða ekki. Þó vopnavið- skiptum hætti mun hvert spor í frels- isátt kosta harða baráttu, því áætlun franska nýkapitalismans um Alsír miðar ekki beinlínis að því að gera landið að raunverulega sjálfstæðu ríki. Hver stefna hans er má lesa út úr þeirri fimmáraáætlun sem samin var fyrir Alsír árið 1958 og var byrjað að framkvæma að einhverju leyti 1959. Auðvitað breytist aðstaða franska kapítalismans við það að hann hefur að lokum neyðzt til að viðurkenna rétt Alsírmanna til fullveldis, en það er þó varla fjarri lagi að gert hafi ver- ið ráð fyrir þeim möguleika við samningu Constantine-áœtlunarinn- ar, og að reynt verði einmitt að að- laga þá áætlun nýjum kringumstæð- um, frekar en að leggja hana fyrir róða. Hún væri sú gagnsókn sem franska auðvaldið beindi gegn sjálf- stæðu Alsír, eftir að hervaldið hefur brugðizt. Frá sjónarmiði frönsku stjórnarinnar er alls ekki fráleitt að það herbragð geti heppnazt með hjálp ítaka sem samningarnir tryggja Frökkum í Alsír. Til þess að svo mætti verða þyrfti ekki annað en dálítið óá- kveðna eða sundurþykka ríkisstjórn í Alsír. Constantine-áætlunin hafði að op- inberu markmiði að auka þjóðartekj- ur Alsírbúa um 7,5% á ári, iðnvæða landið, koma þar á „nútímaþjóðfé- lagi“ á kapítalistískum grunni. Til þess að gera sér grein fyrir því hve vandamál landbúnaðarins hljóta að skipa mikið rúm í öllum alvarleg- um framfaraáætlunum fyrir Alsír, ber að gæta þess að 7,6 milljónir TÍMARIT máls og menningar 113 8
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.