Tímarit Máls og menningar - 01.12.1963, Blaðsíða 25
BANDARÍSK BYLTING
og AFL (American Federation of La-
bor — gamla verkalýðssambandsins)
í því skyni að sameina krafta verka-
lýðsins. Enginn minntist á það, að
með því væri CIO, sem verið hafði
fulltrúi hinna róttækustu afla innan
verkalýðshreyfingarinnar í Banda-
ríkjunum, að ganga á hönd samtök-
um, sem aldrei höfðu boðað banda-
rískum verkalýð annað en afturhalds-
sama og þröngsýna kaupgjaldspóli-
tík. Hið eina sem máli skipti var að
gera samtökin sem fjölmennust.
Stærðin var mælikvarði á styrkleik-
ann.
Skæruhernaðurinn náði hámarki
1955. Á því ári gripu verkamenn í
verksmiðjum Ford og GM, sem fram
að þeim tíma höfðu flestir stutt
Reutherliðið í þeirri trú að með því
væru þeir að efla verkalýðshreyfing-
una, til víðtæks skæruhernaðar um
sama leyti og Reuther gerði samning-
inn, sem átti að tryggja „föst árs-
laun“ (en varð í reyndinni einungis
viðhót við atvinnuleysistrygging-
una). Skæruliðar víðsvegar um land
hentu á lofti vígorðin: „Sérstök stað-
bundin kvörtunarefni“ og knúðu
sambandið til þess að leyfa þeim að
gera staðbundin verkföll út af þess-
um kvörtunarefnum. Reuther og liðs-
menn hans urðu nú í fyrsta skipti al-
varlega hræddir. Verkamenn höfðu
varað þá við og bent þeim á, að völd
þeirra í stjórn samhandsins veittu
þeim ekki sjálfkrafa óskorað vald yf-
ir verkamönnum og að samningur
milli sambandsins og atvinnurekenda
væri ekki alltaf sama og samningur
milli verkamanna og atvinnurekenda.
En nú var nýtt afl komið til sög-
unnar, afl sem sambandið hafði af-
salað sér yfirráðum yfir árið 1948,
þegar það lét atvinnurekendum eftir
allan rétt til þess að haga framleiðsl-
unni að vild sinni. Þegar aftur dró úr
bílaframleiðslunni eftir Kóreustríðið
og eftir undirskrift samningsins 1955,
byrjuðu atvinnurekendur að innleiða
sjálfvirkni í verksmiðjum sínum með
vaxandi hraða.
Sjálfvirkni er róttækasta breyting
á framleiðsluháttum sem orðið hefur
síðan færibandið kom til sögunnar.
En hún er frábrugðin færibandatækn-
inni, sem jók vinnuaflið við fram-
leiðsluna fram yfir það sem það hafði
verið. Sjálfvirknin er háþróað form
tækni, sem hrekur mannlegt vinnuafl
frá umsjón með framleiðslunni en
setur rafeindatæknina í staðinn. Það
sem verkamenn í kolanámunum
höfðu þegar fengið að kenna á við
vélvæðingu námanna, tók nú að bitna
á iðnverkamönnum í efnaiðnaðin-
um, gúmmíiðnaðinum, stál-, gler-,
bíla- og vélaiðnaðinum.
Jafnhliða því sem iðnfyrirtækin
hertu á kröfum til verkamanna um
aukin vinnugæði og -afköst, reyndi
sambandsstjórnin að sannfæra verka-
menn um, að sj álfvirknin mundi færa
þeim aukna vinnu. Þrátt fyrir þrýst-
295