Tímarit Máls og menningar - 01.04.1967, Blaðsíða 13

Kristinn E. Andrésson
Þjóð í eldslogum
Víetnam er eldlegt teikn á himni.
Upp af skógum ökrum þorpum lífi
lands lífi þjóðar stíga óendanlega
heitir skærir logar, lýsa upp veröld-
ina, inn í hugskot inn að samvizku
hvers manns á jörðu. Skelfd augu
spyrja: hvar stöðvast þetta bál, hve-
nær enda þessar fórnir, hvað boðar
hið eldlega teikn?
Sá ofsi sem Bandaríkj astj órn hefur
hleypt í styrjöldina í Víetnam vekur
æ meiri undrun í heiminum. Banda-
ríkin fara ekki dult með að þau séu
voldugasta ríki jarðar, og hér standa
þau andspænis varnarlausri mörgum
sinnum fámennari þjóð, sem til
skamms tíma bjó við miðaldaörbirgð
eins og hún er kunn í Austurlöndum.
Hér er því ójafn leikur, þó að Víet-
namþjóðin öll sé rúmar þrjátíu milj-
ónir og því engin smáþjóð í okkar
skilningi. Bandaríkin beita í Víetnam
fullkomnustu hernaðartækni nútím-
ans af miskunnarlausu harðfylgi
gagnvart þjóð sem stendur svo að
segja vopnlaus uppi og hafði til
skamms tíma í Suður-Víetnam ekki
önnur vopn en þau sem hún gat náð
frá Bandaríkj aher eða málaliði þeirra.
Bandaríkjamenn eru líka sízt að
leyna yfirburðum sínum, jafnvel
gjarnir á að guma af afrekum sínum
og má m. a. sjá það af greinum John
Steinbecks er ferðast um með hers-
höfðingjum þeirra í Suður-Víetnam
hve stoltir þeir eru af flugtækni sinni
og miklir með sig í loftinu. Og afköst
þeirra eru ekki heldur nein smásmíði,
sannarlega stór í sniðum eins og hæf-
ir jafn voldugu ríki, fara reyndar
fram úr öllu sem hingað til er vitað
um hernað á jörðu. New York Times
hafði það eftir Mac-Namara 21sta
apríl í fyrra að sprengjumagnið á
Víetnam væri þá komið upp í 50.000
tonn á mánuði eða fram úr því sem
mest varð á mánuði í heimsstyrjöld-
inni síðari í Evrópu og Afríku sam-
anlagt og þrefalt meira en í Kóreu-
stríðinu. Og hvað þá ef litið er á allar
hinar fjölbreyttu nýju gerðir af
sprengjum og þeirra undraverðu
hæfni til að sprengja út frá sér og
tæta í sundur mannslíkami. Slíkt
sprengj uúrval, aðra eins fullkomnun
í framleiðslu getur ekki nema auðug-
asta stórþjóð veitt sér. Og það er
ekki heldur neinn smáskildingur sem
3