Tímarit Máls og menningar - 01.11.1974, Blaðsíða 128

Tímarit Máls og menningar
auðra stíga. Og þeim sem ekki hafa þegar
uppgötvað þetta síðasta afrek Helga Hálf-
danarsonar skulu hér birtar fáeinar ljóðlín-
ur bókarinnar til að færa þeim ilminn af
því sem hún geymir. Fyrsta og elzta vísan
í bókinni er Vísa bóndans frá því um 2300
f. Kr.
Birtan kemur mcS blessað strit,
húmið með hlýjan dvala.
Ég grej mér brunn og ég brýt mér land,
brauðs míns neyti og þorstanum svala
og hirði’ ekki um keisarans hefðarstand.
Þessi eldforni kveðskapur færir okkur
lieim sanninn um það hvað maðurinn -
hinn eilífi maður - er samur við sig, sá
maður er einungis finnur hamingju sína
og sælu alla er hann neytir brauðs síns í
sveita síns andlitis og erjar móður jörð,
hvort heldur er vestur við Djúp eða austur
á bökkum Bláár.
Astarsöknuðurinn í þessum ljóðum er í
rót hinn sami og okkar en myndirnar
framandlegar - ilmker myndi vart finnast
í slíku ljóði eftir íslenzkan höfund.
Ekkert reykelsi svimanum sœla veldur
síðan ég missti þig;
minn hugur til þín er brennandi ilmkers-
sem einungis brennir sig. eldur
Kvæðið Skilnaður er meistaraleg lyrik,
full af angan fornrar hámenningar, frá
þeirri tíð er þetta okkar land gistu írskir
einsetumenn við Papós og í úteyjum við
frábrugðin kjör.
Frá Gullna Hegrans hallarstétt
ég horfi á bát þinn lengi,
er þokumóðan lœðist létt
um litrík sumarengi;
sem skuggi hjaðnar seglið senn
i suðurheiðið blátt;
svo flœðir aðeins fljótið hœgt
í fjarskann misturgrátt.
Mjög myndrænt er kvæðið Horjt á ejtir
vini, einna Hkast búddistisku málverki á
silki.
Líður að kvöldi, klukknahringing fer
um klaustrið; óðum dökknar múlinn bratti.
I fjarska sé ég svarlan munk, sem ber
sólina niður fjall - sem skraut í hatli.
Eitt hugljúfasta erindi í bókinni allri
finnst mér lokavísa Þorpsins eftir Tú Fú,
er skáldið hefur fengið heimsókn, eftir
langa fjarveru, af öldungum þorpsins, þeim
öðlingum sem syrgja syni sína fallna
austur á eyðisöndum ríkisins og klökkna
þegar skáldið, þessi forni andstæðingur
styrjalda, flytur þeint ljóð sín.
/ gömlum andlitum eiga fund
angur og hjartans gœði;
þeir biðja mig vel með háljum hug
að hafa’ yjir lítið kvœði;
ég slít því tali, og horfi hátt
til himins líkt og i draumi.
Og þá er setið i þögn um stund
og þcrraður vangi i laumi.
Síðast en ekki sízt er að geta þeirra
Ijóðlína sem hér er að finna úr Bókinni
um veginn, etv. frægasta riti sem skrifað
hefur verið af nokkrum Kínverja, því
mikla riti um náttúrumystikina sem höfðar
svo sterkt til okkar íslendinga.
AFL HINS VEIKA
(Úr Bókinni um veginn)
Þú fœddist veikur, mjúkur og meyr,
cn harður, stirður og hrjúfur deyr.
Teinungar klökkir tánast úr jörð,
en stóru trén falla stinn og hörð.
Því dauðanum hentar hrjúfur máttur,
en léttvœg mýktin er lífsins háttur.
Svo klökkvi hins veika er vegsemd hœrri
en harka þess sem er stcrkari’ og stœrri.
118