Tímarit Máls og menningar - 01.12.1979, Blaðsíða 91

Arfur Sigurðar málara
Fróðlegt er að sjá af kröfulistanum í búið að það hefur verið hreinn
lúxus að deyja í þá daga. Jarðarförin kostar uppundir heils árs fæði. Nú
mun vera hægt að láta hola manni í jörðina fyrir sem svarar þriggja
mánaða fæðiskostnaði.
Krafa númer 5 leiðir okkur á sporið til enn nýrrar vitneskju um líf og
dauða snillinganna. Hver skyldi þessi krafa Sverris Runólfssonar stein-
höggvara vera? Það finnst í Dómabók Reykjavíkur. Eitt af mörgum
málum sem Sverrir rak fyrir réttinum þjóðhátíðarárið 1874 var gegn
Sigurði Guðmundssyni. Dómur í því féll 26. mars það ár. Hann er
svohljóðandi:
Sök þessa hefur steinhöggvari Sverrir Runólfsson höfðað gegn málara Sigurði
Guðmundssyni hjer í bænum útaf 38 ríkisdala skuld með vöxtum frá 10. ágúst
1865 eða að minnsta kosti frá sáttadegi og málskostnað með 5 ríkisdölum eða
einhverju nægjanlegu og er skuld þessi risin út af því að stefnandinn smíðaði
legstein yfir Sigurð Breiðfjörð.
Stefnandinn hefur skýrt frá því að árin 1862/63 hafi stefndi Sigurður
Guðmundsson beðið hann að gera minnisvarða yfir Sigurð sál. Breiðfjörð og
kosið þá hjá sér steininn til þess og svo hafi hann gert minnisvarðann eptir
tilvísun stefnda og hafi hann að flutningi og verki kostað 48 ríkisdali og þá er
verkið var leyst af hendi hafi stefndi vísað honum á 10 ríkisdali hjá Herra Helga
Helgasen sem hafi borgað þá.
Stefndi þarámóti hefur krafist frífinningar og málskostnaðar og stutt málaveg
sinn við það að hann hafi átt tal við stefnandann um þenna minnisvarða og
tekið fram að steinn þcssi ekki mætti kosta mikið, þareð fáir og fátækir menn
ættu hlut að máli, og hefði stefndi þá sagt að steinn þessi ekki mætti kosta yfir
20 ríkisdali og var þá ekki höggvin nema ein hlið steinsins, síðan hafi stefn-
andanum eitt sumarer alþingi var haldið, komið til hugar að fá alþingismenn til
að borga nokkuð af 50 ríkisdölunum er þá setti uppá steininn, og er hann sagði
að þetta væri verðið á steininum, hafi þetta komið flatt uppá stefnda og fjelaga
hans er þeir skyldu borga meira en upphaflega var tiltekið, það sé því einungis
stefnandanum að kenna að hann ekki hafi fengið þá peninga sem upphaflega var
talað um en ekki þeim stefnda, og efað Sverrir Runólfsson hefði gengið eftir
smíðalaunum sínum í tíma mundu þeir menn er þá voru hjer og ætluðu að taka
þátt i þeim umrædda kostnaði hafa borgað þetta og verði stefndi að álíta að
TMM 30
465