Tímarit Máls og menningar - 01.12.1979, Blaðsíða 74

Tímarit Máls og menningar
konurnar að nafni og þær spurðu ekki heldur. Konurnar leituðu að
huggun og ráðum hjá lifandi sjáifsala. Eg lenti í að leysa furðulegustu
vandamál. Oft furðaði mig hve smá vandamál eru stór og hvað
manneskjan er óburðug og bjargarlaus í viðureign sinni við sjálfskapar-
vítin.
Ég hlustaði á manninn af sama tilfinningaleysi. Sálusorgari verður að
vera tilfinningalaus, annars vekur hann ekki traust. Hann forðast að taka
þjáninguna frá hinum þjáða en leyfir honum að velta sér að vild upp úr
sorginni. Sálusorgarinn leiðbeinir fremur með þögn en orðum, uns
skriftabarnið rís upp úr efju lífsins líkt og syfjað barn úr baðkeri og sofnar
rótt. Maður sem hefur hæfileika til að hlusta á skriftir gæðir þögn sína
ýtinni forvitni sem nálgast gleði yfir óförum, og þarf sá er þjáist að gruna
fögnuðinn til þess hann geti bjargað sál sinni í lokin frá bjargvætti
sínum, auðvitað með hans hljóða samþykki. Annars verður skriftabarnið
að þakklátum, ósjálfstæðum þræli.
Daninn hóf mál sitt eitthvað á þessa leið:
í kvöld var ég fluttur upp á líf og dauða frá Grænlandi. Ég starfa þar í
námunni X ... Við starfsmennirnii erum alltaf annað hvort lokaðir niðri i
jörð eða inni í húsum. Loftslag er þarna óþolandi og engin náttúra, aðeins
fjöll, klappir og ís, nema nokkra mánuði á sumrin. Þarna búa örfáir
eskimóar. Við veikjumst aldrei, á slíkum eyðistað eru ekki einu sinni til
sýklar. En skyndilega fékk ég innvortis kvalir og lá á aðra viku milli heims
og helju. Líftórunni var haldið i mér með morfíni. Oveður hafði geisað
lengi og engin leið að lenda á litlu flugbrautinni fyrr en íslenskur
sjúkraflugmaður hætti á það. Ég var borinn í vélina í körfu. Mér var ekki
hugað líf, og félagar mínir sögðu: „Þú drepst að minnsta kosti á
heimleið.“
Vélin hentist um skafla himinsins og ég óskaði þess að hún færist. Það
er ögrun við dauðann og lífsþrá að óska þess að bjargvættur manns
drepist með manni. Þannig er vanmáttug ást einsemdarinnar. Þó trúi ég
ekki á framhaldslíf og ég hef aldrei leitað félagsskapar í hugsunum um
dauðann.
Síðan sagði daninn frá starfinu í námunni, kynbræðrum sínum og
innfæddum sem duga ekki við námugröft, ekki vegna þess að þeir fái
448