Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1979, Blaðsíða 128

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1979, Blaðsíða 128
Tímarit Máls og menningar ekki neina samúö meÖ lesanda, hann er bara svolítiÖ peð í stórri skák en sem á sér eflaust marga líka. Höfundur getur illa dulið fyrirlitningu sína á honum. Jafnvel þegar honum er fórnað i skákinni snertir það mann ekkert, því hann hefur svikið allt sem honum var trúað fyrir. Líkindi í ólíkindum Og þá kemur að hinum eiginlega kjarna sagnanna sem er þeim sameiginlegur eins og 1. persónu formið. Þær fjalla allar um þróun íslensks samfélags síðustu fjörutíu árin eða síðan skömmu eftir að höfundur bókarinnar fæddist. En frá mismunandi sjónarhóli eins og nú hefur verið rakið litillega. I fyrstu sögunni í bókinni lýsir höf. því samfélagi sem hér var fyrir seinna heims- stríð i örlitlu dæmi, dæminu um nýtnina og limið dásamlega sem limir allt. Með tilkomu „límsins sem límir allt“ hófst nýtt blómaskeið í viðgerðum á brotnu leirtaui. Þótt diskur, eða jafn- vel bolli, brotnaði mélinu smærra var nú unnt að líma með þessu undralyfi það sem vonlaust hafði verið með öllu að bora. Margar voru þær ferðirnar sem börn voru send með túpuna góðu á milli bæja, ýmist til að fá að láni eða lána. Þetta var á hinum sælu tímum samhyggju og félagsanda, — áður en einstaklingshyggja hófst til sveita með viðeigandi samkeppni og hagvexti. (8) Þetta blómaskeið brotins leirtaus stóð ekki lengi, og í hverri sögunni á fætur annarri lýsir Böðvar því háskalega samfé- lagi mannlegum sálum sem þróaðist upp úr því. Með því að setja söguna um minkinn sem berst til landsins eftir að erlendur her hefur tekið að sér varnir þess og sögur úr stríðinu fremst í bókina legg- ur hann áherslu á að i hersetu liggja rætur meinsins. Hinar ýmislegu afleiðingar koma svo fram í sögunum á eftir. Baráttuleikir konunnar i Hvað gagnar að biðja Guðbein og systkina hennar fyrir réttlætinu slævast og sofna út af þegar þau fara að góna ofan í holuna í bílskúrsgólfi prestsins, sem gæti m.a. verið tákn fyrir kanasjónvarpið. Mannkynslausnarinn sér að sauðirnir hans hafa selt sálu sína fyrir vöru, en hann áttar sig ekki á því i trúar- ofsa sínum að djöfullinn er í þessu tilviki stríðsgróðinn sem umhverfir fólki og heimtar meira framboð og krefst meiri eftirspurnar. Smábraskarinn í Partisögu hefur selt ættaróðal sitt fyrir peninga, svikið landið og sett aurana í heildsölu, enda hefur hann unnið hjá hernum: /.../ við bræður fengum allir vinnu í lengri eða skemmri tíma á beisnum kringum tvítugsaldurinn. Dvölin á beisnum kom ekki bara undir mann fótunum fjárhagslega, hún kom lika fýrir mann vitinu. (88) Með talsverðri fyrirhöfn kemst hann að stórfelldum fjársvikamálum frænda síns eftir að honum hefur verið sparkað út úr bisnisnum, en sál hans er löngu seld fyrir lítið og hann er auðkeyptur til að þegja yfir öllu saman. Þetta er þá orðið um okkar starf i sjö hundruð sumur. En er hvergi glæta fram- undan? Varla. 502
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.