Tímarit Máls og menningar - 01.09.1983, Qupperneq 5

Adrepur
Einhver kann nú að segja að skólamál geti vart talist merkilegri en margir aðr-
ir málaflokkar og svo sannarlega eigi þau ekki skilið að hljóta forgang á tímum
efnahagskreppu og almennra þrenginga. En hafa menn leitt hugann að því að
við grunnskólana eina, sem eru rúmlega 200, starfa nærri 50 þúsund manns eða
fimmtungur þjóðarinnar? Að sjálfsögðu eru nemendur taldir með. Og má ekki
telja foreldrana með líka? Það yrði helmingur þjóðarinnar!
Það er auðvitað að nokkru sök róttækra skólamanna hversu lítið er fjallað um
skólamál í vinstri pressunni. En hinu er ekki að leyna að ég hef oft átt bágt með
að skilja hvernig þar er hægt sí og æ að klúðra frásögnum af því sem merkast er
aðhafst í kennslumálum þá sjaldan á slík tíðindi er minnst. Er til of mikils mælst
að þeir sem kenna sig við félagshyggju sýni, þó ekki sé nema örlítinn vott af
áhuga á því umhverfi sem búið er börnum í þessu samfélagi. Það er hart fyrir þá
sem vilja kalla sig róttæka skólamenn (sá sem þessar línur ritar telur sig gjarnan í
þeim flokki) að verða að viðurkenna að ef undan er skilið ofstækisraus í
leiðurum Morgunblaðsins endrum og sinnum (raunar einkum árið 1977) þá
hefur það staðið sig skást blaða hvað varðar fréttaflutning af nýbreytnistarfi og
almenn tíðindi af skólamálum.
Og enn erfiðara verður fyrir róttækling að kyngja því að ef svo heldur fram
sem horfir þá þarf menntamálaráðherra úr röðum sjálfstæðismanna, að genginni
langri prósessíu málsvara félagshyggjunnar, til að láta skólamál verulega til sín
taka á jákvæðan hátt. Sumir telja þó ekki bitið úr nálinni með það enn.
Mitt í þessum barlómi ber þó að fagna því að Tímarit Máls og menningar
skuli helga skólamálum eitt tölublað og leggja þannig sitt af mörkum til að vekja
umræðu um þau.
Halldór Gubmundsson
Erindi áréttað
í síðasta hefti TMM, 3/83, gerir Gunnar Karlsson nokkrar athugasemdir við
grein mína um marxisma og bókmenntafræði sem birtist í heftinu sem tileinkað
var hundruðustu ártíð Marx. Að sögn Gunnars afneita ég þar mestallri leiðsögn
Marx í bókmenntafræði, geri sem minnst úr grundvallaratriðum sögulegrar
efnishyggju, hasla mér völl allt annars staðar og kalla þann völl (væntanlega
ranglega) marxisma.
Þar sem Gunnar styðst aðallega við eitt dæmi úr grein minni máli sínu til
stuðnings - þar sem ég segi gildi líkansins „samfélagsleg yfirbygging á efnahags-
legum grunni“ takmarkað — er mér ekki ljóst hversu djúptækur ágreiningur
okkar er, og læt því athugasemdir hans verða mér tilefni til að árétta í örstuttu
máli erindi greinar minnar, sem mér virðist Gunnar hafa misskilið.
355