Tímarit Máls og menningar - 01.09.1983, Blaðsíða 30

Tímarit Máls og menningar
voru mjög stirð og full af tortryggni og stór hópur nemendanna hafði
megnustu andúð á því námsefni sem fyrir þá var lagt. „Allt sem ég er
þvingaður til að troða í hausinn á mér er ákveðið af öðrum. Enginn tekur
tillit til þess að þetta er minn heili, minn tími og mín framtíð sem um er að
ræða,“ sagði einn af nemendum skólans í viðtali.
Kennararnir voru hálf vonlitlir um að ástandið í skólanum mundi batna.
Þeir vantreystu greinilega hæfileikum nemendanna til námsins, til að vera
færir um að bera sjálfir ábyrgð á gerðum sínum. Kennararnir unnu tiltölu-
lega einangraðir hver frá öðrum í sinni fagkennslu og virtust fæstir þora að
viðurkenna ástandið eins og það raunverulega var hjá þeim. Þeir reyndu
samt að halda uppi aga í kennslustundum sínum þó afraksturinn yrði lítið
annað en að nemendurnir upplifðu þá sem fastheldna, ósveigjanlega og
geðilla drottnara.
Starfshópurinn skilaði þessari ófögru lýsingu sinni á sameiginlegum fundi
kennara og foreldra nemenda skólans. Þá þegar um sumarið var hafist handa
við að gera áætlun um breytt fyrirkomulag fyrir næsta skólaár ef vera kynni
að það gæti orðið til þess að úr rættist. Heimild fékkst frá skólayfirvöldum
til að setja verkefnið upp sem tilraunaverkefni, fyrst og fremst til þess að
auðvelda frávik frá gildandi reglugerðum og ennfremur til þess að Uppeldis-
fræðistofnunin gæti veitt áframhaldandi aðstoð. Rannsóknarhópurinn, að
mestu skipaður sömu aðilum frá stofnuninni og áður, var formlega settur á
laggirnar og honum falið að fylgjast reglulega með tilrauninni, meta hana og
skila jafnóðum um hana skýrslum. Skýrslur þessar eru nú orðnar 12 talsins,
skrifaðar undir heitinu „Rapport frán en ö“ og auk þess hefur skólastjóri
skólans, Nils Jan Rapp, skrifað bók um tilraunina, aðdraganda hennar, sögu
og framgang.
Tillögur starfshópsins og skólastjórnarinnar um breytingar fyrir næsta
skólaár fólu í sér talsverða byltingu. Ekki voru allir kennararnir sáttir við
þær, en féllust þó á að reyna þær þetta árið. Snertu tillögurnar helst skipulag
á nýtingu skólahúsnæðisins og skiptingu kennaraliðsins annars vegar og
viðmiðunarstundarskrá og námsefni hinsvegar.
Til þess að kennarar og nemendur ættu auðveldara með að kynnast betur
var skólahúsnæðinu skipt í 3 svokölluð „hús“. Sex bekkir (tveir 7. bekkir,
tveir 8. bekkir og tveir 9. bekkir) voru í hverju „húsi“ og einn þriðji hluti
kennaraliðsins settur til starfa þar. Skyldu þeir kenna allar námsgreinar og
sjá um alla vinnu með nemendum sínum. „Ibúarnir“ í hverju „húsi“,
nemendur og kennarar, fengu þá líka rétt til þess að taka ákvarðanir um
nýtingu húsnæðisins, skipuleggja íþrótta- og hátíðisdaga, ferðalög og þess
háttar. Ennfremur fengu þeir ákveðna fjárupphæð til viðhalds og innrétt-
inga og gátu því haft bein áhrif á það hvernig námsumhverfi þeirra var
380