Tímarit Máls og menningar - 01.09.1983, Blaðsíða 60

Tímarit Máls og menningar
legt hlutverk, þ. e. verða eins konar námsflokkar sem þeir geta sótt sem telja
sig skorta einhvers konar undirbúning áður en þeir hefja háskólanám eða
starfsnám á framhaldsskólastigi.
Jafnframt tel ég að öllum kröfum um aukna skólagöngu og fleiri skóla-
próf til að fólk geti fengið réttindi til að stunda ýmis störf eigi að hafna og
tímabært sé orðið að snúa þróun undanfarinna ára á þessu sviði við. Flest
störf lærast betur á vinnustað en í skóla. Raunveruleg ástæða fyrir kröfum
margra stéttarfélaga og hagsmunahópa um lengri skólagöngu fyrir þá sem
vilja öðlast rétt til að stunda störf þeirra er sú að lengd skólagöngu hefur
verið notuð sem viðmiðun um kaup og kjör. I rauninni verða tiltölulega
fleiri og fleiri störf í nútímaþjóðfélagi óskemmtilega einföld og gera alls ekki
kröfu til mikils skólanáms. Augljóst ætti að vera að hvers konar sérhæfingu
er hentugast að fá á vinnustað. Rök hagsmunahópanna standast hvorki frá
uppeldis- eða kennslufræðilegu sjónarmiði — og því síður sálfræðilegu eða
þjóðhagslegu. En vænlegasta leiðin til að draga úr áhuga þeirra á lengri
skólagöngu er að sjálfsögðu sú að auka launajöfnuð.
Það gæti verið bæði skemmtilegt og gagnlegt að fjalla um fleira í þessu
sambandi, s. s. nýtingu og uppbyggingu bókasafna og annarra safna,
íþrótta- og útivistarsvæða og annarrar aðstöðu sem börn og fullorðnir geta
hagnýtt sér í leit að menntun og þroska á eigin spýtur. Rúmsins vegna verð
ég þó að láta hér staðar numið — en geri það í þeirri von að lesandinn haldi
áfram að hugsa málið og leyfi jafnvel öðrum að sjá eða heyra árangurinn af
því.
Tölumerktar tilvitnanir eru úr eftirtöldum ritum og greinum:
1) „Afskólun — skýrsla um störf í verkefnahópi í sögu og félagsfræði menntunar",
vorönn 1980, eftir Salvöru Gissurardóttur, Ragnar Sigurðsson og Valgerði
Jónsdóttur. (Fylgirit með Heimili og skóla, tímariti Kennarasambands Islands og
Kennarasambands Norðurlands eystra en upphaflega unnið í námi í H. I.).
2) „Schools and Home Schoolers: A Fruitful Partnership“. Phi Delta Kappa,
febrúar 1983.
3) Ur sömu grein.
4) „Mikilvægt að böm og foreldrar lesi saman“. Tíminn 22. 5. 1983.
Hörður Bergmann er námstjóri í skólarannsóknadeild menntamálaráðuneytisins.
410
J