Tímarit Máls og menningar - 01.09.1987, Blaðsíða 25

Heimur tragedíunnar og tíðarandi nútímans
í stað þess að skýra atburðina með því að vísa til orsaka þeirra beitir tragedían
'ásagnarmáta þar sem atburðirnir tengjast hver öðrum sem hluti af sömu heild,
d því þeir eru sams konar eða hafa sömu merkingu. Hver nýr þáttur í trag-
edíunni er staðfesting á hinum fyrri, líkt og hinir fyrri voru eins konar fyrirboði
þess sem síðar átti sér stað. Við gætum t.d. ekki sagt með réttu að þjófsaugun
sem minnst er á í upphafi Brennu Njá/s Sögu séu orsök eða skýring þess sem síðar
gerist, en þó eru þau mikilvægur hluti frásagnarinnar, boðberi ógæfunnar sem
sagan lýsir. Þannig er heimur tragedíunnar.
Tilvísanir
1 Brennu Njáls Saga. Rvk.: Helgafell, 1945, s. 417.
2 Der Briefwechsel zwischen Schiller und Goethe. Miinchen: Verlag C. H. Beck, 1984.
3 Shelley. „Defense of Poetry" í The Percy Reprints, No. 3■ Oxford: Basil Blackwell,
1921.
4 Yale Edition of the Works of Johnson. VII. bindi. New Haven & London: Yale Uni-
versity Press, 1968,5.
5 David Hume. “On Tragedy" í Essays and Treatises on SeveralSubjects. 1. bindi. Edin-
borg: 1804.
6 Oeuvres deJean Racine. 2. bindi. Paris: Didet, árið XI (1803).
7 Aristóteles. Um Skáldskaparlistina. Rvk.: Hið íslenska Bókmenntafélag, 1976.
8 Nietzsche. Die Geburt der Tragödie í Werke in zwei Bánden. 1. bindi. Miinchen: Carl
Hanser Verlag, 1981, s. 108,5.
9 Þetta viðhorf er að fínna víða þar sem fjallað er um tragedíu, t.a.m. í Hegel og hjá
Scheler. Sjá Max Scheler “Zum Phánomen des Tragischen" í Vom Umsturz der Werte.
Leipzig: 1919.
10 Indriði G. Þorsteinsson. Sjötíu ogntu af stöðinni. Rvk.: Iðunn, 1955.
11 Þessar hugmyndir er t.d. að finna í verkum H. D. F. Kitto og í því sem A. Camus
skrifaði um tragedíuna.
12 Þessa greiningu er að fínna í fjórða kafla Eyrirbærafrceöi Andans. Sjá t.d. Gesammelte
Werke. 9. bindi. Hamburg: F. Meiner.
13 Matthías Jochumsson.yoK Arason. Prentað á fsafirði í prentsmiðju Þjóðviljans og á
kostnað Skúla Thoroddsen, 1900.
14 Jóhann Sigurjónsson. Lýgneren. Gyldendalske Boghandel, Kjpbenhavn, 1917.
15 Sjá Lögneren. s. 9.
16 Sjá Ligneren. s. 13.
17 SjíLjgneren. s. 77—78,5.
18 Sjá Ltgneren. s. 68,5.
19 Brennu Njáls Saga. s. 249.
20 Þessi stefna er t.a.m. vinsæl meðal Suður-Ameríkumanna.
21 Sjá greinina “Tragic Drama and Intellectualism" eftir H.D.F. Kitto í Essays by Di-
verse Hands vol. 31, Oxford University Press, London 1962.
22 Ibid.
287