Tímarit Máls og menningar - 01.06.1994, Blaðsíða 39

verur sem geri sér skýra grein íyrir að nokkuð liggur við að menn noti vit
sitt, hugsi þungar hugsanir og orði þær skýrt. Hann neitar líka að gefast upp
frammi fyrir því hve örðugt virðist off að segja á íslensku það sem upphaflega
var hugsað og talað á öðru máli, t.d. ensku eða þýsku; hann sest þá ekki bara
niður og þýðir orð fyrir orð það sem erlendir menn hafa sagt heldur reynir
hann að orða sömu hugsun og þeir á daglegu íslensku máli. Hann leyfir sér
loks í skrifum sínum það sama og menn gera í hversdagstali: Hann dregur
sjálfan sig og aðra purkunarlaust inn í mál sitt eins og hann sæti við
eldhúsborðið heima hjá sér; hann segir sögur, jafnt af heimspekingum,
húsmæðrum, bændum sem börnum; hann fer með ljóð máli sínu til stuðn-
ings, yrkir ferskeytlur til að skýra hugsanir sínar, setur ofan í við þá sem hann
talar til, skammar þá, hælir þeim, stríðir þeim; tekur vísvitandi stærra upp í
sig en hann getur staðið við, og síðast en ekki síst, leitast hann við að hugsa
í ,líkingum‘, segir vanahugsuninni stríð á hendur og tengir saman fyrirbæri
sem kunna að virðast óskyld en eru það ekki, þannig að hlutirnir birtast fólki
í nýju samhengi og óvæntu ljósi.
í sem stystu máli má segja að í stíl Þorsteins Gylfasonar mætist grallara-
skapur og grafaralvara, sprelllifandi frásagnarlist og ærleg fræðimennska.
Nefhd sú, sem lagði til að honum yrðu veitt stílverðlaun Þórbergs Þórðar-
sonar árið 1994, þakkar honum að hann hefur ekki bara látið grasið spretta
í íslenskum stílhaga heldur fíflana líka.
TMM 1994:2
37