Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2014, Page 22
21
sem hér um ræðir eru sagðir lifa af vændi, taka lim annarra karla upp í sig
og fá í staðinn nautn og lífsviðurværi. Karlkyns þriðja kynið er hins vegar
sagt fara dult með eigin nautnir þegar sóst er eftir ástum annarra karla og
aðalstarf þeirra er sagt vera nudd.55
Fjöldi undirflokka þriðja kynsins fyrirfinnst í samtíma samfélögum,
hvort heldur er í hinum hindúíska eða hinum múslímska hluta Suður
Asíu.56 Sá hópur sem best er þekktur nefnist hijra (stundum kallað hijda,
hijla) og er velþekkt fyrirbæri bæði á Indlandi og í Pakistan. Flestar hijrur
flokkast líffræðilega sem karlkyns, þ.e. hafa fæðst með karlkyns ytri kyn-
færi. Margar hafa þó fæðst með kynfæri sem ekki hefur verið hægt að flokka
með ótvíræðum hætti við fæðingu, og verið aldar upp sem stúlkur. Algengt
er að hijra-hóparnir skipuleggi líf sitt samkvæmt trúarlegum siðum og
hefðum og eiga flestir einstaklingar sér því andlega leiðtoga. Sérstaklega á
þetta við um þá sem hafa látið gelda sig samkvæmt trúarlegum helgisiðum
en þá eru getnaðarlimur og eistu fjarlægð. Af hefð flokkast einungis þessir
einstaklingar, sem og þeir sem hafa verið tvíkynja frá fæðingu, sem full-
gildar hijrur, bæði af hópnum sjálfum og utanaðkomandi. Geldingin sem
slík er fórnargjöf til gyðjunnar Bahucara en dýrkun hennar er miðlæg í trú
hijra. Vald Bahucara gefur hijrunum kraft til að útdeila blessun eða bölvun
á sviði frjósemi og kynmaka, en það er einmitt á því sviði sem hijrurnar
starfa og hafa mest samfélagsleg áhrif. Hefðbundin leið fyrir hijrur til þess
að sjá fyrir sér er að syngja og dansa við brúðkaup og barnsfæðingar. Þekkt
er að hijrur taki hlutverk sitt sem þriðja kyn mjög bókstaflega, þ.e. sem
einhvers konar millistig milli karla og kvenna, en hitt er jafnvel algeng-
ara að þær gangi algerlega inn í kvenhlutverk samfélagsins, geri mikið úr
kvenleikanum, láti sér vaxa sítt hár og klæðist kvenmannsfötum. Þær kalla
sig þá kvenmannsnöfnum og hvor aðrar systur og mæður.57
55 Martin Gansten, „Sex i hinduismen“, bls. 119. Gansten vitnar hér í Kama Sutra
2.9.2 – 6.
56 Serena nanda, Neither Man nor Woman: The Hijras of India, Belmont: Wadsworth,
1999; Gayatri Reddy, With Respect to Sex: Negotiating Hijra Identity in South India,
Chicago: University of Chicago, 2005.
57 Martin Gansten, „Sex i hinduismen“, bls. 120–121. Samfélagsleg staða hijra versn-
aði mjög á þeim tíma sem Indland var undir breskum yfirráðum. Reynt var að færa
breskar hugmyndir yfir á indverskar aðstæður og sérstök lög smíðuð til þess að ná
utan um fyrirbæri sem Bretar áttu erfitt með að skilja. niðurstaðan var að hijrurnar
voru flokkaðar sem glæpsamleg stétt (kast) og jarðareignir sem þær áttu gerðar
upptækar.
EITT, TVö, ÞRJÚ KYn