Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1990, Qupperneq 82

Studia tlieologica islandica
mál. Þetta má annað hvort túlka sem dæmi um það sem áður segir, að virða
beri sjálfsákvörðunarrétt einstaklingsins í þessu efni eða áhugaleysi foreldra á
trúarlegu uppeldi barna sinna. Nú skal athuga nánar viðhorf til trúaráhrifa á
börn eftir trúarafstöðu foreldranna.
Tafla III, 18 Viðleitni til áhrifa á böm eftir trúarafstöðu:
Trúlausir og Trúa á sinn Játar Upprisu
efahyggju- eigin persónu- kristna trú
Reynir að hafa áhrif fólk16 3% (62) lega hátt 14% (223) trú 28% (183) 33% (69)
Ræðir án þess að reyna að hafa áhrif 18%47(62) 29% (235) 26% (196) 26% (72)
Ræða ekki og reyna ekki að hafa áhrif 69% (62) 44% (235) 29% (196) 28% (72)
Þeir sem játa kristna trú og upprisutrú reyna meira en aðrir að hafa áhrif á
börnin. Athyglisvert er hve fáir þeirra, sem eru áhuglausir um trúamál og telja
þau vera blekkingu eða vita ekki hvar þeir standa, segjast reyna að hafa áhrif
á börn sín. Augljóst er að trúleysingjar og efahyggjufólk í trúmálum reynir
sjaldan að innræta börnum sínum skoðanir sínar varðandi trúmál. Má e.t.v.
skoða þetta í tengslum við þá staðreynd að stór hluti hinna trúuðu reynir
heldur ekki að hafa bein áhrif á börn sín. Þetta gæti verið vísbending um að
andstæður í trúmálum eigi sér ekki þjóðfélagslegar forsendur í íslensku
samfélagi.
Tölurnar 28% er eiga við þá sem játa kristna trú og 33% sem játa upprisu-
trú og reyna að hafa trúarleg áhrif á börn sín eru athyglisverðar. Það fer eftir
því við hverju er búist hvort þær eru taldar háar eða lágar en þær sýna að
aðeins um þriðjungur þeirra sem tekur afdráttalausa afstöðu með kristinni trú
reynir markvisst að hafa áhrif á börn sín í þá átt að þau taki afstöðu með þessari
trú. Þá er það ekki síður athygli.svert að tæplega 30% af þeim sem játa kristna
trú skuli hvorki ræða við börn sín um trúmál eða reyna að hafa áhrif á þau.
Hafa ber í huga að sá hópur sem segir sig játa kristna trú er ekki allur
„heittrúaður“ eins og stundum er sagt.
I ljósi þess, sem áður er sagt um mikilvægi trúarlegra áhrifa frá móður, er
nærtækt að spyrja hvort mæður reyni meira að hafa áhrif á börn sín en feður.
Þegar þetta er athugað nánar sést að svo er en sjö prósent fleiri mæður en
feður reyna það. Munurinn er minni þar sem spurt er hvort foreldrar ræði við
'l6 Þessi hópur er samansettur af þeim sem segja að trúarbrögð séu blekking, að þeir séu
áhugalausir og að þeir viti ekki hvar þeir standi. Hver þessara undirhópa var of lítill til að
geta staðið einir sér í þessum samanburði.
47 Hér eru nánast eingöngu þeir sem ekki vita hvar þeir standa varðandi trúmál (tölurnar í
svigunum eru fjöldi þeirra sem prósentutalan er reiknuð af).
80