Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1990, Blaðsíða 146

Studia theologica islandica
altarissakramentisins er mjög mikill. Aðeins rúmlega 3% íslendinga telja
sakramentið forsendu eilífrar náðar en 40% í Bandríkunum. 12% Islendinga
telja sakramentið mikilvægt en 86% Bandaríkjamanna. Hér skal hafa í huga að
í reynd er ólíku saman að jafna. A Islandi er það nánast sjálfsagt mál að heyra
til þjóðkirkjunni og börn eru sjálfkrafa skráð í hana ef móðir er í henni og þarf
því í sjálfu sér ekki kristna skírn til „að barnið sé tekið inn í söfnuð Krists". I
Bandaríkjunum er það jafnan tengt ákveðinni trúarafstöðu að heyra til söfnuði
eða kirkju. Viðkomandi verður að óska eftir inngöngu og í mörgum tilvikum
einnig sýna að hann sé trúaður og vilji starfa innan safnaðarins. Þá ber einnig
að hafa í huga að margir prestar á Islandi hafa ekki lagt mikla áherslu á
altarissakramentið í guðsþjónustu og tíl voru þeir prestar á íyrri hluta þessarar
aldar sem „voru ekkert að halda þessu að fólki“.
Nærtækara væri að bera Islendinga að þessu leytí saman við aðra Norður-
landabúa en um þá er engar sambærilegar tölur að finna.
Skírnin er greinilega mikilvægari í hugum fólks en altarissakramentíð og á
þetta bæði við um Bandaríkjamenn og Islendinga. En hér er þó einnig mjög
mikill munur á milli þjóðanna. Aðeins 7% Islendinganna skilja skírnina þannig
að hún sé forsenda þess að öðlast eilífa náð en næstum helmingur
Bandaríkjamannanna er á þeirri skoðun. Af Islendingunum er á hinn bóginn
31% á því að skírnin hafi mikla þýðingu þótt hún sé ekki forsenda eilífrar
náðar. Alls eru það um 37% Islendinga sem telja skírnina hafa þýðingu fyrir
sig en 77% Bandaríkjamanna. A Islandi mun skírnarathöfnin í augum fjölda
fólks jafnvel fremur tengd nafngjöf en inntöku í kristínn söfnuð í eiginlegri
merkingu. Barnið er þegar í flestum tílvikum skráð sjálfkrafa í þjóðkirkjuna án
eiginlegrar ákvörðunar fjölskyldunnar. Skírnin er aftur á móti alger forsenda
fyrir inntöku í kristinn söfnuð í Bandríkjunum.
Tafla VI,54 Viðhorf til altaris- og skímarsakramentis eftir aldri og kyni:
18-24 25-34 35-44 45-59 60-76 kk kvk
Altarissakram. n= 105 128 135 117 99 275 313
forsenda náðar 6 2 7 2 5 3 6
mikla þýðingu 9 6 6 15 18 10 11
vissa þýðingu 31 32 44 53 46 37 44
enga þýðingu 54 59 44 30 31** 50 39*
100 99 101 100 100 100 100
Kristin skím n= 121 141 143 137 108 300 354
forsenda náðar 8 5 8 8 8 7 8
mikla þýðingu 29 30 35 40 40 30 39
vissa þýðingu 39 45 45 43 45 44 43
enga þýðingu 24 21 12 9 7* 19 lOns
100 101 100 100 100 100 100
144
i