Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1993, Page 95

Sérkenni kristíndómsins
4,3nn.=Mt. 13,3nn). Bænin í Faðir vor: „Komi ríki þitt” (Mt. 6,10. Lk.
11,2), sem Jesús kenndi lærisveinunum að biðja stöðugt, ber og vott um
hið sama.
d) í sumum ummælunum er rætt um guðsríkið sem breytingu á kjörum
mannanna og gæði þau, sem því eru samfara. Ber þar fyrst að nefna
sæluboðanirnar, sem allar lýsa þeim gæðum, sem guðsríkinu fylgja (Mt.
5,3nn.=Lk. 6,20nn). Ekki ber mönnum saman um, hvort þar sé lögð
frekar áhersla á andleg eða efnisleg gæði, en hvort tveggja kemur til
greina. Þó bendir texti Lúkasar frekar til breytinga á ytri kjörum. Aftur
er hvatning fjallræðunnar um að safna sér fjársjóðum á himni, en ekki á
jörðu, ótvíræð (Mt. 6,19n). Allmörg ummæli líkja gæðum ríkisins við
borðhald og veislufagnað, en flest mun það líkingamál um hin andlegu
gæði. Til þeirra má nefna söguna um miklu kvöldmáltíðina (Lk. 14,16nn)
og brúðkaup konungssonarins (Mt. 22,2nn), orðin um að sitja til borðs
með forfeðrunum, (Mt. 8,11) og orðin sem Lúkas tilfærir við kvöld-
máltíðina (22,16, 18. sbr. v. 30) Líka er rétt að geta í þessu sambandi
svars Jesú til Jóhannesar (Mt. ll,2nn), því að þar eru talin þau
líknarverk, sem guðsríkisboðuninni fylgja, og vitanlega skapa þeim, sem
inn í það ganga, breytt kjör. Skyld þeim eru orðin, sem Jesús las upp úr
Jesajaritinu í samkunduhúsinu í Nasaret, og gerði að sínum, því þau
greina frá breytingum á kjörum mannanna, sem boðskapur Jesú um
guðsríkið hafði í för með sér (Lk. 4,17nn).
e) Loks eru mörg þau orð um guðsríkið, þar sem gerðar eru sérstakar
kröfur til þeirra, er inn í það ganga, og lýst skilyrðum þess. Er þar litið á
guðsríkið sem siðgœðisþroska. Að vísu er sá þroski ekki fólginn í
bókstaflegri fylgd ákveðinna siðaboða, slíkra sem Faríseamir tíðkuðu
(Mt. 5,20), heldur munu jafnvel tollheimtumenn og skækjur ganga á
undan þeim inn í guðsríkið (Mt. 21,31). Heldur er hann fólginn í fúsleik
til að fylgja Jesú og ákveðnum vilja (Lk. 9,60nn, sbr. Mt. 10,37nn, Lk.
14,26nn), sem er fús að leggja allt í sölurnar (Mk. 9,47). En fremur öllu
öðru er hann fólginn í einlægni hins móttæka hugar, sem treystir ekki
eigin verðleikum né réttlæti. Það kemur fram í orðunum um börnin (Mk.
10,14, Mt. 18,3n), í orðunum um ríka manninn, sem treysti auðæfunum
(Mk. 10,23nn), og einnig sést það af orðum eins og þeim, að Jesús sé ekki
kominn tíl að kalla réttláta, heldúr syndara (Mt. 9,13). Og hið sama felst
og í sæluboðununum, þar sem lýst er hinum fátæku í anda, sem eru
syrgjendur, hógværir, hjartahreinir, miskunnsamir, friðflytjendur, og
hungrar og þyrstir eftir réttlætinu, en verða ofsóttir fyrir réttlætis sakir
(Mt. 5,3-12, sbr. Lk. 6,20nn). Þessir eru þeir, sem gera vilja himneska
föðurins (Mt. 7,21) og finna þrönga hliðið, og mjóa veginn, sem liggur tíl
lífsins (Mt. 7,14, sbr. Lk. 13,24).
Enn eru tvenn ummæli um guðsríkið, sem eru sérstæð fyrir það, að
þar virðast ráða sjónarmið hinnar byrjandi kirkju, sem er skoðuð sem
guðsríkið, en inniheldur bæði illa og góða, dæmisögurnar um illgresið
meðal hveitísins og um netið, báðar í sérefni Matteusar (13,24nn. og
47nn).
93