Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1993, Blaðsíða 173
Sérkenni kristindómsins
að sér að ala börnin upp í kristnum dómi, en foreldrarnir skuldbinda sig
til að stuðla að því uppeldi, og annast það fyrir kirkjunnar hönd fyrst í
stað. Heimilin eru fyrsti skólinn í kristindómnum, og áríðandi, að sú
undirstaða sé vel lögð. Sú kennsla, sem þar fer fram, er ekki nema að
minnstu leyti boðun orðsins, því enda þótt víðast muni vera um munnlega
fræðslu um kristileg þekkingaratriði að ræða, þá er hún aðeins í
frumdráttum, og minna virði en sú boðun trúarinnar, sem kristnir
foreldrar láta börnum sínum í té með því að venja þau við iðkun
bænarinnar, og þau undirstöðuatriði siðgæðisins, sem barnið á að búa að
alla æfi síðan, og er erfiðara að bæta um, ef illa tekst í fyrstu. Með þeirri
stefnu, sem nú breiðist út, að láta börnin hefja skólagöngu þegar á fyrsta
námþroskaaldri, er hin fræðilega kennsla að mestu tekin út úr verkahring
heimilisins og flutt til skólans, mun það í höndum góðra kennara síst vera
afturför, sérstaklega þar sem heimili eiga erfitt með að sinna fræðslu
barna, eins og víða gerist í þorpum og bæjum. Heimilin hafa eftir sem
áður hin önnur svið hins trúarlega og siðferðilega uppeldis að rækja, og
veltur mikið á, að það takist vel, og að góð samvinna sé milli kirkjunnar,
heimilanna og skólanna um þessa hluti.
Skólarnir hafa nú fengið það hlutverk að kenna hina fræðilegu hlið
kristindómsins í flestum eða öllum þeim löndum, þar sem þjóðkirkja er.
Hér á landi er sú kennsla nú samkvæmt lögum fólgin í að kenna
börnunum valda kafla úr biblíunni, aðallega úr Nýja testamentinu.
Vitanlega eru kennarar misjafnlega vaxnir því starfi, og hefur reynslan
sýnt, að sumir þeir, sem við þá kennslu fást, eru henni frábitnir, enda
ekki valdir til starfsins með neinu sérstöku tilliti til kristindómskennslú.
Verður að krefjast þess, að þeir, sem við slíka kennslu fást, séu fúsir og
frá kristilegu sjónarmiði vel færir til þess starfs, og sé sú kennsla falin
öðrum hæfum mönnum, ef hinir eiginlegu barnakennarar eru ekki því
starfi vaxnir. Séu kennarar hæfir, má telja, að séð sé sæmilega fyrir
þekkingaratriðum barna í kristnum dómi, með þeirri námstilhögun, sem
nú gildir fyrir íslenska skóla.
Það er hlutverk kirkjunnar, og þjóna hennar, prestanna, að byggja ofan
á þann grunn, sem lagður er í barnshugina af heimilum og skólum.
Veltur þá á því, að þeir hafi góðan grunn að byggja á, í uppeldi
heimilanna í trúarlífi og siðgæði og í fræðslu skólanna um
þekkingaratriði trúarinnar. Þá er það verk prestsins, að samræma þetta
allt, og vekja skilning barnanna á þeim sannindum kristindómsins, sem
felast í frásögum Nýja testamentisins. Ber þá ekki aðeins að leiða út úr
þeim það þekkingarinnihald, sem í þeim er fólgið um Guð, heiminn,
manninn og samband Guðs og manns, heldur ekki síður að glæða og efla
trúarlíf barnanna, bæði með því að sýna þeim fram á samband
trúarinnihaldsins og trúarþelsins, hvernig þekkingin á hinum algóða
föður á að leiða til innilegs samfélags við hann í bæninni, og að dýpsta
eðli trúarinnar er fólgið í hinu sama nána samlífi, heldur einnig að
styrkja börnin, með bænariðkun og samlífi við þau, í hinu kristilega
trúarlífi. En einnig ber að glæða og styrkja siðgæðisvitund barnsins,
171