Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1993, Blaðsíða 103

MÚLAÞING
101
aldrei farið að heiman meira en daglangt, svo að annaðhvort hún eða
Guðríður dóttir þeirra fylgdi honum ekki.
Þegar ég hugsa til Þórhildar ömmu minnar, legg ég takmarkaðan trún-
að á að Islendingar hafi nokkurn tíma almennt verið aðrir eins sóðar og
amlóðar og gjarnan er haldið að okkur, þótt einhverjir kunni að finnast,
sem ekki hafa valdið hlutverkinu og gefist upp fyrir óblíðum lífskjörum.
I Kvennasögusafni Islands eru til skráðar heimildir um Stöðvarheimilið. For-
stöðukona safnsins, Anna Sigurðardóttir, skráði eftir sögn tengdamóður sinnar
Guðríðar Guttormsdóttur.
Svo er og til leikrænn þáttur um eiginkonur sr. Guttorms eftir Asdísi Skúla-
dóttur, fluttur á ættarmóti 14. - 16. ágúst 1992. Þáttur þessi er athygli verður og
vekur margar spurningar.
Anna Þorsteinsdóttir.
Ávarp til niðja Guttorms Vigfússonar
Ágæta frændfólk, vinir og vandamenn.
Verið öll velkomin að Stöð í Stöðvarfirði.
Þegar nafn þessa staðar ber fyrir augu mér, eða ég heyri talað um Stöð
verð ég fyrir ákveðnum hughrifum. Mér finnst eitthvað höfðinglegt við
staðinn og eins konar helgi hvíla hér yfir. Kannski er það vegna þess að
hingað liggja rætur en kannski vegna umhverfisins og sögunnar.
Það er talið nokkuð víst að Stöð hafi verið landnámsjörð. Þórhaddur
hinn gamli kom frá Mæri í Noregi og settist hér að. Sagan segir að hann
hafi haft með sér mold úr hofi sínu og súlur. Moldinni stráði hann yfir
landið og helgaði það guði sínum Hann friðaði allt kvikt innan fjarðar,
bæði á landi og sjó og bannaði veiðar á öllu nema kvikfé heimilu eins og
komist var að orði í Landnámu. Kannski er þetta umhverfi hér fyrsti
friðlýsti þjóðgarðurinn og fyrsta landhelgin við Island.
17. maí 1888 fékk séra Guttormur Vigfússon veitingu fyrir þessu
prestakalli og nokkru síðar flytja þau hjónin, hann og maddama Friðrika
Þórhildur, inn í hriplekan torfbæ sem hér stóð. Fljótlega hófst prestur
handa við að lagfæra bæinn og gera íverustaðinn vatnsheldan. Til þess
var m.a. notuð mykja sem þótti nokkuð gott bætiefni norður í landi.
Menn hér gerðu nokkurt gys að, en séra Guttormur svaraði því með
vísukorni: