Orð og tunga - 01.06.2010, Qupperneq 66

Orð og tunga - 01.06.2010, Qupperneq 66
56 Orð og tunga fræðigreinar, m.a. sagnfræði og fornleifafræði, en á síðari tímum við náttúruvísindalegar og jafnvel raunvísindalegar greinar. í sögulegri grein eins og örnefnafræði oft er, er hvorki hægt að sanna né afsanna tilgátur. Það er ekki hægt að spyrja nafngjafann eða -gjafana hvað honum eða þeim bjó í hug þegar þeir gáfu örnefnið. Örnefnin eru minjar sem varðveist hafa í munnlegum og síðan skrif- legum heimildum. Fræðimaðurinn sem ætlar að skýra örnefni þarf helst að leita uppi staðinn sem nafnið á við og síðan finna efni sem um hann fjallar og hann telur skipta máli til þess að reyna að túlka nafnið. Heimildirnar þarf að meta út frá aðferðum heimildarýni. Nýjar upp- lýsingar geta kallað á nýja tilgátu eða valdið því að breyta þurfi upp- haflegri tilgátu. Tilgátur sem ekki hafa verið afsannaðar verða grund- völlur kenninga. 2 Forsendur örnefnaskýringa Oddvar Nes, málfræðingur í Björgvin, setti fram í grein sinni Nam- netolking (1987), eftirfarandi fjögur atriði sem gera þurfi kröfu um við skýringar á fornum örnefnum: 1. Forna nafnmynd ber að skoða í stafsetningarlegu textasamhengi eins og kostur er. Líta verður á nafnið út frá ritkerfi textans sem nafnið birtist í. Elstu örnefni í landinu eru eldri en elstu ritheim- ildir, en þó að málið hafi lítið breyst getur verið munur á upp- hafsmynd nafns og elstu ritmynd. 2. Ritmyndin er borin saman við nútíðarframburð, ef hann er til, sem er mikilvægur til samanburðar, sérstaklega ef um mállýskur er að ræða. 3. Skoða verður málþróun á svæðinu sem örnefnið er á þegar það er metið. 4. Orðsifjagreiningin tekur mið af málinu sem talað er í landinu. Ef það gefur ekki niðurstöðu verður að færa leitina út til annarra germanskra mála og e.t.v. til indóevrópskra mála utan germ- anska málsvæðisins. Við orðsifjaleit er mikilvægt að a) fara eft- ir viðurkenndum hljóðsögulegum reglum, b) gæta að merking- unni, og c) gera grein fyrir orðmynduninni (55).
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156

x

Orð og tunga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Orð og tunga
https://timarit.is/publication/1210

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.