Tímarit Máls og menningar - 01.02.2004, Blaðsíða 128

Halla Sverrisdóttir
ir, en sumt í gerð þeirra virkar æði tilviljanakennt og stundum klisju-
kennt, svo sem notkun á grímum og kynferðislegir undirtónar - eða
kannski yfirtónar - búninga Wolands og Behemots. Örvílnan og höfuð-
missir Berliosar verður þannig erfitt að taka mjög alvarlega, þar sem
hann er frá upphafi settur í hlutverk trúðsins svo að það eina sem vantar
er rautt nefið. Ef ekki kæmi til hárfínn leikur Hjálmars Hjálmarssonar er
hætt við að persóna Berliosar yrði ekkert annað en skrípamynd, fremur
en sú táknmynd hins sjálfumglaða sovéska menntamanns sem hann er í
skáldsögunni, manns sem hefur kosið að afneita öllu sem hann ekki get-
ur skýrt röklega og rætt fjálglega á næsta fundi rithöfundafélagsins.
Sýningarrýmið sem Hafnarfjarðarleikhúsið hefur frá upphafi notað,
og sem það notar í síðasta sinn í þessari sýningu, er ekki hefðbundið leik-
húsrými - ef til er nokkuð lengur sem kalla má því nafni. Salur gamla ís-
hússins við Strandgötu er galopinn í báða enda og gólfrýmið mikið, sem
býður upp á skemmtilegar og fallegar leikhúslausnir. Sú áhrifamesta
þessarar sýningar er tvímælalaust hringtjaldið sem á stundum er dregið
umhverfis atburði, ýmist til hálfs eða að öllu, og sem líka er sýningartjald
fyrir geysilega fallega myndbandseffekta Gideons Gabriels Kiers. í þessu
hringtjaldi gerast flestar áhrifamestu senur verksins, og rennurnar sem
tjöldin eru dregin eftir gefa kost á liprum senubreytingum. Á svipstundu
verða til ýmist súlnagöng rómverska landsstjórans Pílatusar, þrúgandi
rými geðveikrahælisins eða veislusalur Wolands. Það er helst til vansa á
þessu stóra leikrými að sumar senanna gerast ansi langt frá hluta áhorf-
endanna, svo að texti heyrist illa og blæbrigði fara fyrir lítið, en þetta er
þó sjaldnar til vandræða en verið gæti. Oftast er leikrýmið nýtt vel og
hugvitssamlega og ljósahönnunin er frábær, svo að rýmið öðlast aukna
vídd og verður síbreytilegt.
Leikarahóp Hafnarfjarðarleikhússins er alla jafna vandvirknislega
stjórnað og samleikurinn áfallalaus. Tveir leikarar standa þó upp úr í
þessari sýningu svo að næstum stendur öðrum fyrir þrifum. Annar er
Hjálmar Hjálmarsson, sem ég hef ekki séð á leiksviði árum saman. Hann
er einn þeirra sjaldgæfu leikara sem getur brugðið sér í hvaða mynd sem
er og er jafnsannfærandi sem miskunnarlaus kvalari Krists og hann er í
líki Berliosar eða hins sjúskaða, lítilsiglda Stopja.
Hinn er Margrét Vilhjálmsdóttir. í hlutverki Margarítu dregur hún
upp sterka og fallega mynd af konu sem elskar skilyrðislaust og er tilbú-
in að færa hverja þá fórn sem af henni er krafist fyrir ástina, án þess þó
að sú mynd verði eintóna eða klisjukennd. Þegar Margaríta smyr sig
nornasmyrslinu umbreytist ástfangna stúlkan í lostafulla konu svo að
unun er að sjá og verður sannkölluð drottning óradraumanna.
126
TMM 2004 • 1