Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Síða 69

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Síða 69
Fyrirgjöf af kantinum eða jafnvel áhrif fótboltans á efnahag sveitarfélagsins á Akranesi. Vaxandi fjöldi íþróttatengdra viðfangsefna í háskólum Bandaríkjanna og jafnvel í Evrópu hefur leitt til útgáfu bóka um íþróttasálfræði, íþróttasjúkra- þjálfun, íþróttaheimspeki, íþróttahreyfiaflsfræði og íþróttastjórnun. Mikilvægur þáttur þessarar undirgreinar eru minningabrot og íþróttafrásagnir ásamt ævisögum og sjálfsævisögum íþróttamanna, en margar þeirra teygja sig ekki síður inn á svið bókmennta en sagnfræði. íþróttaævisögur eru raunar viðurkennt rannsóknarefni í sumum banda- rískum háskólum þar sem mikil rækt er lögð við bókmenntalegt og sögu- legt samhengi í afró-amerískum íþrótta(sjálfs)ævisögum. Flautað til leiks í Bandaríkjunum Innan bókmenntaheimsins var áður fyrr nokkur tregða til að viðurkenna fagurfræðilega svo „líkamlegt“ umfjöllunarefni sem íþróttabókmenntir (kannski vegna tilhneigingar háskólasamfélagsins til að „forgangs- merkja“ hugann en „jaðarmerkja“ líkamann, sjá Markula & Denison 2000). Þetta er mjög að breytast, bæði í Evrópu sem og hér á íslandi. íþróttabókmenntir sem fræðilegt viðfangsefni eru vissulega lengst komnar í Bandaríkjunum. Skýring þess kann að vera sú að jafnvel laus- leg skoðun á helstu stoðum bandarískra bókmennta á 20. öld sýnir fjölda mikilsverðra höfunda sem skrifuðu bókmenntaverk sem innihalda íþróttir sem mikilvægan þátt. Þar má nefna William Faulkner, Scott Fitzgerald, Ernest Hemingway, James T. Farrell, Sinclair Lewis, John Updike, Bernard Malamud, Philip Roth, Raymond Coover, Don DeLillo og John Irving. Og auðvitað fékk Hemingway Nóbelsverðlaunin með sérstöku tilliti til klassísks íþróttabókmenntaverks síns, Gamli maðurinn og hafið (1952), þar sem bæði er fjallað um djúpsjávarstangveiðar og hafnabolta. Þar að auki hafa margar frægustu íþróttaskáldsögurnar verið umrit- aðar í leiknar kvikmyndir í fullri lengd (The Natural eftir Bernard Mala- mud, leikstjóri Barry Levinson, 1984; skáldsagan Shoeless Joe eftir W.P. Kinsella sem kvikmyndin Field ofDreams, leikstjóri Phil Robinson, 1989; A River Runs Through It eftir Norman Maclean, leikstjóri Robert Red- ford, 1992; For Love of the Game effir Michael Shaara, leikstjóri Sam Raimi, 1999). Þá hefur Hollywood verið óþreytandi við að framleiða vin- sælar íþróttakvikmyndir, einkum byggðar á hafnabolta, bandarískum fótbolta og körfubolta. Það er þó ekki aðeins á sviði skáldsagnagerðar og kvikmynda sem íþróttabókmenntir hafa öðlast viðurkenningu í Bandaríkjunum. TMM 2004 • 3 67
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.