Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Side 73

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Side 73
Fyrirgjöf af kantinum sagnaritun og samfélagsumræðu. Guðmundur Sæmundsson hélt erindi á ráðstefnunni í Árósum og varpaði þar fram ýmsum rannsóknarspurn- ingum er varða íþróttir fornmanna og áhrif þeirra á íþróttaviðhorf Norðurlandabúa í dag (Guðmundur Sæmundsson 2004a). Iþróttabókmenntir sem slíkar standa á gömlum merg á íslandi. Bækur um íþróttir eða íþróttamenn, eða bækur þar sem íþróttir skipta verulegu máli fyrir ffamrás söguþráðar, persónusköpun og persónuþróun eru fjöldamargar í íslenskri bókmenntasögu. Áður hefur verið minnst á íslendingasögurnar og önnur norræn fornrit sem auðvitað voru langflest rituð á íslandi og af íslendingum. Þar ber e.t.v. hæst ævisögu eins fyrsta íslenska afreksmannsins í íþróttum, Grettis sögu Ásmundarsonar hins sterka (íslendinga sögur 1985 - Fyrra bindi). íþróttir hafa ekki skilið eftir sig mörg ummerki í bókmenntum aldanna milli sagnaritunarinnar og nútímans, þó er aldrei að vita hvað finnst, ef leitað er, t.d. í rímum, viki- vökum og víðar. Bókmenntir 20. aldar þarf að skoða vandlega með þetta í huga, en nokkur dæmi eru vissulega áberandi, svo sem allur höfundarferill Þor- gríms Þráinssonar fyrrum knattspyrnumanns, vinsælar ævisögur íþróttamanna, t.d. Gunnars Huseby (f996), ævisöguþættir um fræga íþróttamenn (t.d. Kristján Jóhannsson f966), einstakar bækur nútíma- höfunda, t.d. fyrrnefndar Fótboltasögur Elísabetar Jökulsdóttur (1991) og Fótboltafíkillinn eftir Tryggva Þór Kristjánsson (2004). Þá má einnig nefna fjölmargar íslenskar bækur síðustu ára og áratuga um fjallaklifur og ævintýri, pólferðir og jökulgöngur, björgunarleiðangra og landkönn- unarferðir. Allar þessar bækur og fjölmargar aðrar verðskulda að til þeirra sé litið sem viðfangsefna á sviði íþróttabókmennta. í eilítið víðari skilningi má líta til íslenskra kvikmyndabókmennta og skoða hvernig íþróttir eru not- aðar þar sem ákveðin þemu, t.d. veiðimennska í Eins og skepnan deyr (1986) og knattspyrna í íslenski draumurinn (2000). Hvað gerist svo í seinni hálfleik? íþróttabókmenntir eru ekkert nýtt. Þær voru til á miðöldum - ekki síst hér á íslandi. Ef til vill er einmitt að leita upphafs norðurevrópskra íþróttabókmennta hér á landi. Sú staðreynd hinsvegar, hve lítið þessi arfur hefur verið rannsakaður, ætti að vera fræðimönnum á sviði sagn- fræði og bókmennta ögrun og hvatning. Þessa áskorun getum við nálg- ast í þremur þrepum: / fyrsta lagi þurfum við að skerpa sýn okkar á íþróttabókmenntir, því TMM 2004 • 3 71
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.