Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2019, Blaðsíða 82

og heildarsýn yfir þá starfsemi sem fer fram á hjúkrunar -
heimilinu.
Framkvæmd og úrvinnsla
Spurningalistarnir voru sendir í pósti í febrúar 2016 og tveim -
ur vikum síðar var sent bréf til áminningar. Með spurninga-
listunum var sent bréf til framkvæmdastjóranna sem innihélt
upplýsingar um höfunda og tilgang könnunarinnar ásamt skil-
greiningu á virkni og viðbótarmeðferð. Ákveðið var að hafa
tvo spurningalista, annars vegar um meðferð til að auka virkni
íbúa og hins vegar um tegundir viðbótarmeðferðar. Þetta var
gert fyrst og fremst til að koma í veg fyrir að þessu væri bland -
að saman í huga svarenda. Spurt var um skipulagningu og
fram kvæmd meðferðarúrræða sem auka virkni íbúa (19 spurn -
ingar) og hvaða viðbótarmeðferð væri í boði (14 spurningar).
Í báðum spurningalistum var hægt að krossa við tegundir
meðferðar sem voru í boði á hjúkrunarheimilinu og bæta við
texta ef eitthvað vantaði. Einnig var spurt um hvort aðstand-
endur og sjálfboðaliðar tækju þátt í að veita meðferð og hvort
talin væri þörf á að efla eða bæta við þessa þjónustu og þá
hvernig. Í lok beggja lista var svaranda gefinn kostur á því að
koma á framfæri því sem hann vildi um þetta efni. Listarnir
voru forprófaðir með fimm framkvæmdastjórum hjúkrunar á
hjúkrunarheimilum og þremur iðjuþjálfum á Land spítala. at-
hugasemdir þeirra voru notaðar til að lagfæra spurningalist-
ana. unnið var úr niðurstöðum spurninga með töl fræðifor -
ritinu SPSS 26.0 og þær síðan settar upp í töflur.
Siðfræði
Leyfi var fengið hjá Vísindasiðanefnd fyrir rannsókninni
(VSnb2015110004/0301). Send var tilkynning til Persónu-
verndar um könnunina. Þátttaka var frjáls fyrir framkvæmda-
stjóra hjúkrunar og ekki var talin fylgja því áhætta að taka þátt.
farið var með allar upplýsingar sem trúnaðarmál.
Niðurstöður
Algengustu tegundir meðferðar
Listanum um virkni svöruðu 52 hjúkrunarheimili og var svar-
hlutfall 88%. algengustu gerðir meðferðar, sem notaðar voru til
að auka virkni íbúa, var upplestur úr bókum á 51 heimili (98%),
að horfa saman á mynd eða þátt (n=51; 98%) og að hlusta á tónlist
(n=50; 96%). Í töflu 1 má sjá tegundir af meðferð eða afþreyingu
sem 10 eða fleiri hjúkrunarheimili nota til að auka virkni íbúa.
Spurningalistanum um viðbótarmeðferð var svarað fyrir
45 hjúkrunarheimili (76%). algengustu gerðir meðferðar, sem
voru í boði, voru heitir bakstrar á 44 hjúkrunarheimilum
(98%), leikfimi (n=44; 98%) og nudd (n=40; 89%). Tilgreindar
voru 11 tegundir af viðbótarmeðferð sem veitt var á hjúkrunar -
heimilunum (sjá töflu 2).
Skipulag og framkvæmd á meðferð til að auka
virkni og viðbótarmeðferð
Þeir starfsmenn sem tóku þátt í að skipuleggja meðferð til að
auka virkni íbúa voru oftast aðstoðarfólk eða á 42 hjúkrunar-
heimilum (81%), hjúkrunarfræðingar á 39 hjúkrunarheim-
ilum (75%) og sjúkraliðar á 31 (62%). Starfsmenn sem oftast
skipulögðu viðbótarmeðferð voru hjúkrunarfræðingar á 36
hjúkrunarheimilum (80%), sjúkraþjálfarar á 29 (64%) og
aðstoðarfólk á 29 (64%).
Þeir starfsmenn sem tóku þátt í að framkvæma meðferð til
að auka virkni íbúa voru oftast aðstoðarfólk eða á 46 hjúkr-
ingibjörg hjaltadóttir, rúnar vilhjálmsson, þóra jenný gunnarsdóttir
82 tímarit hjúkrunarfræðinga • 3. tbl. 95. árg. 2019
Tafla 1. Yfirlit yfir tegundir af meðferð eða afþreyingu sem 10 eða fleiri hjúkrunarheimili nota til að auka virkni íbúa
n (%) n (%) n (%)
upplestur úr bókum 51 (98) Málað 37 (71) klúbbar fyrir karla/konur 25 (48)
horft saman á kvikmynd 51 (98) Dagskrá með aðstandendum 36 (69) Samtalshópar 25 (48)
hlustað á tónlist 50 (96) heimsóknir dýra 35 (67) ferðalög 25 (48)
gönguferðir 50 (96) kaffiboð 35 (67) Minningahópar 22 (42)
hlustað á útvarp 49 (94) Boccia 35 (67) Spurningaleikir 21 (40)
Prjónað 49 (94) Málshættir eða gátur 34 (65) unnið á tölvu 21 (40)
naglalökkun og snyrting 49 (94) Bíltúrar 34 (65) golf 18 (35)
Sungið saman 48 (92) Dansað 33 (64) kveðist á 17 (33)
Spilað á spil 48 (92) Boltaleikir 33 (64) hugsað um dýr 15 (29)
hópleikfimi 46 (89) hreyfileikir 32 (62) Samskipti við heimilisdýr 14 (27)
Settar rúllur í hár 46 (89) Málað á léreft 31 (60) keramikmálun eða -vinnsla 13 (25)
Bingó 44 (85) Teiknað 31 (60) Smíðar 13 (25)
jólafagnaður 44 (85) Blóma- eða grænmetisræktun 31 (60) Sudoku 13 (25)
Púsluspil 43 (83) Lagt á borð 30 (58) Mosaík 11 (21)
Skipulögð dagskrá úti 42 (81) Teflt 29 (56) Skorið út 11 (21)
Saumað út 40 (77) Eldað eða bakað 28 (54) Byggt með kubbum 11 (21)
Brotinn saman þvottur 40 (77) krossgátur 28 (54) „Sólskins“-klúbbur 11 (21)
heklað 38 (73) Spilið geymt en ekki gleymt 26 (50) glervinnsla 10 (19)
upplestur úr dagblöðum 37 (71) Borðspil 25 (48) Tölvuleikir 10 (19)