Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2009, Qupperneq 119

Ágrip af sögu Rafveitu Reyðarfjarðar
Þar hafa nú verið hæg heimatökin, því
Þorsteinn Jónsson kaupfélagsstjóri sat í
hreppsnefnd Reyðarfjarðarhrepps og var
féhirðir hennar. Þorsteinn var áhrifamaður á
öllum sviðum bæði á Reyðarfírði og uppi á
Héraði. Ekki er vitað nú, hver afstaða
stjómar Kaupfélagsins var í þessu virkjun-
armáli eða hvort þurfti að sannfæra þá
sérstaklega urn nauðsyn þess fyrir Kaup-
félagið að ráðast í þessar framkvæmdir, en
hafi svo verið, hefur ekki verið verra fyrir
Reyðfirðinga, að Þorsteinn var hrepps-
nefndarmaður og sat því, ef svo má segja,
báðum megin við borðið og var öllum
hnútum kunnugur.
Það var svo þann 15. janúar 1929, að
haldinn var borgarafundur um virkjunar-
málin. Á þessum fundi var Sigfús Vigfús-
son og útskýrði hann athuganir sínar á
virkjun í Búðará, en þá er Sigfús búinn að
gera aðra áætlun fyrir stæiri virkjun eins og
fram kemur í bréfmu hér á eftir.
Einnig voru lagðar fram á fundinum
niðurstöður af margra ára mælingum á
vatnsmagni árinnar. Fundurinn samþykkti,
að ráðist yrði í virkjun Búðarár og skyldi
hreppurinn eiga virkjunina að öllu leyti.
Á næsta fundi hreppsnefndar lagði
oddvitinn, séra Stefán Björnsson, fram
uppkast að bréfi til atvinnu- og samgöngu-
málaráðuneytisins, sem samþykkt var
samhljóða. Jafnframt fól fundurinn
Þorsteini Jónssyni, kaupfélagsstjóra og
féhirði hreppsnefndarinnar... „að útvega
áœtlanir og mælingar og tiiboð fyrir 200
hestafla rafstöð við Búðará og að leitast
fvrir um að undirbúa lántöku til
fyrirtœkisins eftir föngum.“ (Sbr. Saga
Reyðarfjarðar bls.38).
Bréf hreppsnefndar hljóðar þannig
orðrétt:
Reykjavík 31. janúar 1929.
Hinn 15. þ.m. áttu allir húsráðendur Búðar-
eyrarþorps í Reyðarfírði fund með sér til að
ræða um möguleika til að rafvirkja Búóará til
notkunar fyrir allt þorpið til ljósa, suðu og
hitunar. Fyrir fundinum lá áætlun frá Sigfúsi
Vigfússyni frá Geirlandi, þar sem hann telur
ána skila 300 hestöflum, og kostnaði við að
virkja 200 hestöfl, sem ætti að nægja þorpinu,
kr. 80.000.00 eins og meðfylgjandi áætlun
sýnir.[Þv/ miður er þessi áœtlun, sem nú þœtti
afar merkileg, glötuð.]
Á fúndinum kom fram mjög ákveðinn og
eindreginn vilji þorpsbúa að ráðast í verk þetta
og var málinu vísað til hreppsnefndar með ósk
um, að hún beitti sér fyrir því. Þann 16. s.m.
átti hreppsnefnd Reyðarfjarðarhrepps fund
með sér og ákvað að vinna að framgangi þessa
máls eftir fongum. Þar sem rafvirkjun þessi er
stórt fjárspursmál áleit nefndin, að hún mundi
ekki geta útvegað lán nema ríkissjóður
ábyrgðist það. Hreppsnefndin gaf mér því
umboð til að útvega tilboð og áætlanir og
útvega fagmann til að gjöra frekari mælingar á
fyrirtækinu.
Sigfús Vigfússon er ekki lærður raf-
fræðingur, en hefur hins vegar aflað sér
allmikillar þekkingar og reynslu af eigin
rammleik. En til þess að þingið geti ekki
fundið að undirbúningi málsins, þá vil ég leyfa
mér samkvæmt umboði mínu að fara þess á
leit við hið háa stjómarráð, að það sendi við
fyrsta tækifæri fagmann austur á Reyðarfjörð
til að rannsaka virkjunarskilyrðin betur og
gjöra fullnaðaráætlun um verkið.
Ég vona jafnframt, að hið háa stjómarráð
sjái sér fært að senda mann þennan á
ríkiskostnað að öðru leyti en því, að
sveitarfélagið sjái um dvöl hans á staðnum og
veiti honum nauðsynlega aðstoð.
Það skal ennfremur tekið fram sem
ástæða fyrir nauðsyn þessa máls, að
117