Strandapósturinn - 02.01.2008, Side 22
22
hann henti bara rytjunum. Síðan lýsti hann blóminu fyrir mér svo
fagmannslega, að ég vissi strax að hann hafði líka fundið trölla-
stakk á toppi fjallsins. Svona má það gerast, að skýjaglópar fái
smám saman stuðlað að aukinni þekkingu á útbreiðslu plantna
fyrir sitt föðurland! Og héðan í frá má alþjóð vita, að Aratungu-
fjall og Vatnahjallabrúnin3 uppi af Mókollsdal eru úfandi af trölla-
stakki. Ég vék nefnilega að þessum tveimur nýju fundarstöðum
hans í bréfi til Náttúrufræðistofnunar Íslands nokkru seinna. En
þá varð mér á sú skyssa að nota nafnið lúsajurt. Ég hafði séð það
haft um tröllastakk og vissi að það var gamalt og gilt. Mér bárust
bestu þakkir að sunnan fyrir fræðsluna, en lúsanafnið var með
öllu bannfært í svarinu!
Já, nú hafði Förunautur orðið við tilmælum mínum og fundið
tröllastakk á nýjum stað og það varð ekki aftur tekið. En þessi til-
mæli mín voru víst ekki sett fram af heilum hug. Auðvitað hefði
ég viljað finna hann sjálfur á þessum slóðum. Þetta var minn dal-
ur og mín fjöll. Þarna hafði ég verið strákur í sveit í sex sumur og
þekkti hverja þúfu. En úr því að ég fór að álpa þessari málaleitun
út úr mér í „óaðgæsluleysi“ mátti ég gera ráð fyrir að vættir dalsins
létu hana rætast, önnur eins stórmerki hafa nú átt sér stað í daln-
um þeim um aldirnar.
Við örkuðum nú fram Vatnahjallabrúnina og sóttist vel. Trölla-
stakk sáum við í öðru hverju skrefi eftir þetta alla leið fram að Öxl
og fór fjölgandi eftir því sem framar dró. En þegar við litum fram
af Öxlinni niður í Haughvolfið hættum við að gefa gaum að þessu
merkismáli, sem skyndilega hafði nú snúist í algert aukaatriði.
En það er mikið verk að lýsa Haughvolfinu og innihaldi þess.
Ég held ég sleppi því hér að mestu leyti. Hef að dómi afkomenda
í 2. og senn 3ja lið gert þessum málaflokki nægjanleg skil í þeirra
áheyrn og annarra á öldinni sem leið. Vil aðeins geta þess, að
þarna er hátt til lofts og þverhnípt hamrabelti, sem lokar dalbotn-
inum. Þar er líka stórgrýtisurð, í hverri refir héldu til frá aldaöðli,
þar til bóndinn í Þrúðardal4, batt enda á líf þeirra flestra með
sínu frægasta vopni. Það var haglabyssa no. 8, sem margur sam-
sýslungi hans vildi, að sögn, gjarnan átt hafa, eða í það minnsta fá
3 Vatnahjallabrún er ekki örnefni. Ég hef sett orðið saman til eigin notkunar um ráp
mitt á þessum slóðum.
4 Guðmundur Andrésson.