Saga - 2016, Page 127

Við andlát Skarphéðins árið 1970 skipti kristín um starfs vett -
vang og varði eftir það drjúgum hluta starfsævinnar við hönnun-
arfræðslu, meðal annars við kennaraskólann. elísabet V. Ingvars -
dóttir, sem er innanhússarkitekt og kennari, með meistarapróf í
hönnunarsögu, skrifar undir lok bókarinnar hlýlega hugleiðingu
um kynni sín af kristínu sem hún kallar „hugsjónakonu í hönnun-
arfræðslu“ sem „kenndi nemendum sínum að horfa og taka eftir og
hvatti þá til að tjá sig um það sem fyrir augu bar“ (bls. 201). Á þess-
um vettvangi var kristín einnig á undan sinni samtíð og „farin að
efla læsi nemenda sinna á umhverfið með vettvangsferðum, sam -
ræðum um menningarviðburði og beinum tengslum við um hverf ið“
(bls. 201).
Javier Sánchez Merina arkitekt er höfundur lokakafla bókarinn ar,
sem heitir „Heimilið er annað og meira en húsbygging“, og veltir
hann því fyrir sér hvernig heimilið lítur út frá hefðbundnu sjónar-
horni karla í arkitektastétt. Hann notar þekkt tímamótarit eftir
alþjóðlega hönnuði á borð við Le Corbusier til að skýra mál sitt.
Umfjöllunin er um margt áhugaverð og veitir upplýsingar um bylt-
ingarkenndar breytingar í húsnæðismálum á tímum módernistanna.
kaflinn gefur einnig mynd af tíðarandanum á teiknistofunum á 20.
öld: „Þær fáu teiknistofur sem buðu konum til samstarfs létu þær
yfirleitt starfa í skugga karlmanna. Þetta ýtti undir goðsagnakennda
ímynd arkitektsins sem karlhetju, einnar á ferð“ (bls. 221).
Efnistök og samhengi
Óhætt er að segja að verk kristínar hafi fallið í skuggann af vinnu
karla, rétt eins og hönnun margra kvenna af hennar kynslóð. Það er
ekki fyrr en á síðustu áratugum að sögulegt framlag kvenna til
hönnunar hefur verið dregið fram í dagsljósið. Nöfn á borð við
eileen Gray, Charlotte Perriand, Margarete Schütte-Lihotzky og
Aino Aalto komu til að mynda hvergi fyrir í námsefninu þegar ég
stundaði nám í innanhússarkitektúr í Þýskalandi í kringum 1990.
Og það var ekki fyrr en á fimmtíu ára afmæli Félags húsgagna- og
innanhússarkitekta árið 2005 sem ég heyrði fyrst um kristínu Guð -
mundsdóttur og áttaði mig á því að Ísland ætti sinn fulltrúa meðal
kvenkyns brautryðjenda í hönnun og húsagerð.
Bókin sýnir að áhrif kristínar á þessum tíma voru margvísleg
þótt nafn hennar birtist ekki alltaf á teikningum. Margar innrétt -
fyrsti íslenski innanhússarkitektinn 125
Saga vor 2016.qxp_Saga haust 2004 - NOTA 17.5.2019 10:09 Page 125