Gripla - 2021, Page 87

85
oc er huer tala rot unðir nokkoro⸌ri⸍ tolu |22 En eígí er huer tala ferſkyt. Ef
þu uilt rot fínna undir nokkor|23rí tolu. þa ríta fyſt ſlika tolu er þer likar.
ok i enum fyſta víofn|24num ſtad rita undir fingir þan er þu leidír j ſealfuan
ſik. ok takí |25 af þat er ifuir uppi er eðir ſua ſem nꝏſt ma han ganga. Siðan
tuefal|26da þu þan ſama fíngir. oc heitir þat dupl. tak þa up fíngrín. oc |27
heítir han ſubðupl. gꝏt þu ſubdupls. en ríta dupl í nꝏſta ſtað ef þat |28 er
fíngir. en ef líðir er þa rita þar ſem fíngrín fyrrí ſtoð ok ſet cí|29fru firir. ella
fíngir. ef ſamſet tala. Fín ſiðan nyían fíngir oc <leið> han |30 j ðupl. oc tak
af enne fre tolu þa tolu er þu margfaldadír. Sidan | ⁠31 margfalda þu fíngir j
ſealfuan ſik ok tak þa tolu af enne fre |32 gengt ſealfuum honum. þar nꝏſt
tuefalda þu fíngrín ok gꝏt hans med |33 fyrra subdupli. ok ſet dupl j nꝏſta
ſtað ſem fyr. Fín þar nꝏſt |34 nyian fíngir ok leid j duplín bꝏðe ſamt. ok
flytir50 duplet fyrra [15v] at hinu duplí um eín ſtað. ok leg þar uid ef þar ſtod
lidir fírír |2 af hinu duplinu. Margfalða þa nyian fíngir j bꝏðe ðuplin. ok |3
tak þa tolu af enne fre gengt duplino. Ger at ſama hꝏtte |⁠4 ſua opt ſem þarf.
ok leid nyian fíngrín j aul duplín. ok flyt þau |5 eftir aualt vm eín. þar til er þu
kemir j enn ydſta ſtad. Ef upp |6 gengir oll ſu talan er þu ritadir i fyrſtunne. þa
uar ſu tala |7 ferſkyt. En rot vndir þeirri tolu eru fingir allir ſaman þeir |8 er
þu tuefalðaðir. með ſidarſta fíngrinum þeim er þu fant. |9 Margfalda þu rotína
j ſealfua ſik ok mant þu hafua hina | ⁠10 ſumu51 tolu ſem j fyſtu ef þu gerdír ret.
Ef af lypir tolunne |11 nokkot þa er þu dreghr rotina undan. þa uar ſu tala
eígí fer |12 ſkyt ok leg þu þa tolu uid hina er þu margfalddír rotina till |13 oc
man þu fa ena fyſtu toluna ok er ſu tala ol ſaman rotín oc |14 af laup rot meiri
tolu. En ef fyſti ſtadir þeirrar tolu er þu |15 ritadir uar iafn þa fín fíngir undir
nꝏſtu figuru ok margfal|16ða a ſomu leid. ☞
Ef þu margfalðar retligha þa leid fer |17 ſkytta tolu j ſealfua ſik. ok ſu
tala er af þeirri margfaldan cemir |18 heitir cubícus edir uerpilſ tala. hun er
alla uega íam mikil. En |19 rotin undir cubico uar en ſama. ok ferſkyttrar
tolu. huer |20 rot er52 nokkorrar uerpilſ tolu edir cubící en eígí er huer tala
|21 cubicus.
50 15r/34 flytir] Hauksbók has flyt here, which is the correct imperative.
51 15v/10 ſumu] Hauksbók has ſomu, that is, sǫmu, here, as does GKS 1812 elsewhere.
52 15v/20 hver rot er] text is corrupt. The correct reading, namely, hver tala er rot, is found in
Hauksbók. Here “.b.” is written above rot and “.a.” is written above er, indicating that the word
order should be inverted.
ALGORISMUS IN GKS 1812 4TO