Víkurfréttir - 16.12.2021, Blaðsíða 33

Jónshús í Kaupmannahöfn hefur verið í
eigu Alþingis frá árinu 1966 er Carl Sæ-
mundsen stórkaupmaður gaf það í minn-
ingu Jóns Sigurðssonar og Ingibjargar
Einarsdóttur. Þau hjón bjuggu í húsinu frá
árinu 1852 allt til dauðadags, 1879. Húsið
er við Øster Voldgade 12.
Árið 1970 hófst rekstur í húsinu. Þar er nú
félagsheimili Íslendinga í Kaupmannahöfn,
sýning er á 3.hæð um heimili Ingibjargar
og Jóns. Tvær íbúðir fyrir fræðimenn og
bókasafn er í kjallara hússins.
Íslendingafélagið, íslenski söfnuðurinn,
íslenski skólinn, kórar og margir fleiri
hafa aðstöðu í húsinu. Þá er íbúð um-
sjónarmanns í húsinu, en þar var áður íbúð
sendiráðsprests sem gegndi þá jafnframt
stöðu umsjónarmanns hússins.
Á skilti utan á Jónshúsi stendur:
Jón Sigurðsson átti hér heimili frá haustinu
1852 og dó hér 1879. „Óskabarn Íslands,
sómi þess, sverð og skjöldur“.
Jónshús í Kaupmannahöfn
nýtt sem slíkt. En auðvitað er það
samt bara brot af þeim mikla fjölda
Íslendinga sem gista í borginni eða
nágrenni hennar en fjöldinn sveiflast
nokkuð.“

Margir hittast í Jónshúsi
Halla segir að margir hópar stundi
Jónshús í hverri viku og til dæmis
eru sex kórar sem koma þangað
regluega, nærri tvö hundruð manns,
bara til að syngja í kór. Ekki fyrir
löngu varð til hópur heldri borgara
og þeir koma mest á daginn til að
hittast, fá sér kaffi saman og borða,
þá gjarnan íslenskan mat og eru líka
stundum með fræðsluerindi.
„Þau voru nýlega með plokkfisk
og slátur, svona þjóðlegt. En svo má
ekki gleyma því að í húsinu er móð-
urmálsskóli, íslenskuskóli og í því
er fermingarfræðsla og sunnudaga-
skóli. Þá er spilavist og pöbbkviss
og stundum koma trúbatorar. Tveir
stórir kvennahópa eru með reglulega
hittinga, félag kvenna í atvinnulífinu
og Katla Nordica sem eru ungar
stelpur. Svo koma knattspyrnu-
áhugamenn og horfa á fótbolta.
Svona gæti ég lengi talið áfram. Á
einni hæðinni af fjórum í húsinu er
ágætur salur og þar getur fólk verið
með hinar ýmsu uppákomur en þó
ekki einkapartí. Nýlega opnaði Fjóla
Jónsdóttir, keflvísk listakona og
maður hennar myndlistarsýningu.
Sú sýning verður til áramóta og þá
tekur ný sýning við. Við erum búin
að bóka fullt af sýningum á næsta ári
sem er mjög skemmtilegt.“
Á stór Kaupmannahafnarsvæðinu
búa á milli fjögur og fimm þúsund
manns en tólf þúsund í allri Dan-
mörku. Halla segir að hún geti sparað
mörgum sporin þegar til hennar er
leitað af fólki sem er nýflutt eða er
að flytja í borgina. „Það lenda margir
í því sama sem það vantar svör við,
og það vill svo til ég ég á svör við
mörgum slíkum spurningum.“
Það vita sem sagt nær allir Ís-
lendingar sem flytja til Köben að
Halla eigi svörin. Hún segir að þegar
hún hafi byrjað hafi hún fljótt farið
að nýta sér samfélagsmiðla og komi
upplýsingum og fréttum á framfæri
þar. „Ég er ekkert feiminn við það þó
ég verði að nota mig sjálfa í því. Aðal
málið er að koma skilaboðunum
áfram og þá neyðist ég oft að nota
mig sjálfa.“

Stundvísir og kurteisir
Halla og Hrannar hafa búið líka í
Þýskalandi, Bretlandi og Akureyri
auk Keflavíkur en hvernig kúlturinn
í Danmörku?
„Auðvitað er sinn siðurinn í
hverju landi. Okkur leið mjög vel í
Þýskalandi þar sem við vorum ung
í námi en ég myndi ekki vilja búa
þar og sama má segja um Bretland
en í Danmörku hefur okkur liðið vel
frá fyrsta degi. Það er eitthvað við
Danina. Ég held að kúlturinn þeirra
henti mér mjög vel. Við mættum
læra helling af Dönum en jú þeir
kannski líka af okkur en heilt yfir þá
eru þeir mjög fínir. Eitt af því sem
mér finnst þeir hafa framyfir okkur
er stundvísi. Fyrstu árin vorum við
alltaf að mæta of seint. Í stórri borg
þarf að huga að því og líklega er það
eitthvað í Íslendingum. Það er svo
stutt á mili staða heima á Íslandi og
það hefur líklega áhrif á þetta en í
stórborg þarf maður að huga betur
að þessu. Þar tekur lengri tíma að
fara á mili staða. Íslenska leiðin er
svolítið þannig að maður leggur af
stað þegar maður á að mæta. Þegar
við erum að hitta hópa er mikilvægt
að vera ekki seinn. Danir eru aldrei
seinir. Þeir eru mjög stundvísir.“
Halla segir að Danir séu líka
„opnari“ en Íslendingar og það hafi
þau uppgötvað í hinum ýmsu mann-
fögnuðum eða matarboðum sem þau
hafi sótt. „Það er mjög sérstakt að
koma í boð eða hóf og þegar maður
kemur á staðinn kemur fólk að
manni, heilsar og vill kynnast manni.
Þetta kom okkur svolítið á óvart, sér-
staklega til að byrja með þegar við
vorum að mæta of seint. Þá voru
allir komnir og þegar við mættum
til leiks kom fólk að okkur, kynnti
sig og fór að spyrja okkur. En svo
er þetta algerlega frábært og mjög
skemmtilegt á meðan Íslendingar
eiga það meira til að tala bara við þá
sem þeir þekkja.“

Virðing fyrir vinnutímanum
Það er ekki hægt annað en að spyrja
út í vinnukúlturinn í Kaupmanna-
höfn. Er það rétt að fólk fái sér bjór
eða áfengi í vinnunni á daginn eða er
þetta gömul mýta?
„Vinnukúltúrinn er aðeins öðru-
vísi. Danir mæta snemma í vinnu
og eru mjög duglegir en eru ekki
með þennan langa vinnudag eins
og þekkist á Íslandi. Danir fara í há-
degismat (frokost), fá sér smurbrauð
og það er eiginlega ekki gert nema
með því að skola því niður með bjór.
Það er líka mikil hefð fyrir því að
veita vín í öllum veislum og mann-
fögnuðum. En iðnaðarmenn vinna
ekki á kvöldin. Þeir mæta stundvís-
lega og snemma, vinna vel og hætta
flestir um klukkan þrjú. Danir bera
mikla virðingu fyrir vinnutímanum.“
Hrannar og Halla virða fyrir sér rúmin sem Jón
Sigurðsson og Ingibjörg sváfu í. Þau eru ekki stór.
Glæsilegt sýning um heimili hjónanna er í Jónshúsi.
Forsetahjónin kíktu við í Jónshúsi.
Ritstjóri Víkurfrétta skrifaði í gestabókina á skrifstofu Jóns Sigurðssonar.
Íslensku jólasveinarnir eru margir í Jónshúsi en þeir eru
eftir Kolbrúnu Guðjónsdóttur úr Keflavík.
Halla inni í aðalsal
Jónshúss sem
notaður er til hittinga
og sýninga.
VÍKurFrÉttir á suÐurNesJum Í 40 ár // 33