Tímarit lögfræðinga - 01.04.2012, Blaðsíða 61


Helstu afbrigði þessarar tegundar eru á ensku nefnd wash sales,
matched orders, circular trades og painting the tape.29
Ákvæðið um raunveruleg viðskipti eða tilboð er að finna í a­lið
1. tl. 1. mgr 117. gr. og er svohljóðandi:
[E]iga viðskipti eða gera tilboð sem gefa eða eru líkleg til að gefa framboð,
eftirspurn eða verð fjármálagerninga ranglega eða misvísandi til kynna.30
Markaðsmisnotkun í formi raunverulegra viðskipta eða tilboða
felur í sér tilraun til að hafa áhrif á markaðsverð skráðra fjármála­
gerninga einungis með því að kaupa og selja þá eða setja fram kaup­
og sölutilboð.31 Viðskiptin eða tilboðin teljast til markaðsmisnotk­
unar ef þau gefa framboð, eftirspurn eða verð fjármálagerninga
ranglega eða misvísandi til kynna. Eins og við á um allar tegundir
markaðsmisnotkunar í 117. gr. vvl. er ýmis viðmið að finna í 7.­9. gr.
reglugerðar nr. 630/2005 um innherjaupplýsingar og markaðssvik.
Skýrasta dæmið um markaðsmisnotkun í formi raunverulegra
viðskipta eða tilboða er meginumfjöllunarefni þessarar greinar,
marking the close. Markaðsmisnotkun við opnun markaðar hefur
hingað til ekki, svo höfundi er kunnugt um, verið talið sérstakt af­
brigði markaðsmisnotkunar. Í næstu tveimur köflum verður vikið
nánar að þessum tveimur afbrigðum markaðsmisnotkunar sem
falla undir a­lið 1. tl. 1. mgr. 117. gr. vvl.32
3.2 Markaðsmisnotkun í krafti markaðsstyrks
Markaðsmisnotkun í krafti markaðsstyrks hefur nokkra sérstöðu
þar sem slík markaðsmisnotkun felur ekki beint í sér miðlun rangra
eða misvísandi upplýsinga, sem á ensku nefnist misinformation,
heldur felst hún í því að tryggja (e. secure) óeðlilegt eða tilbúið verð
á fjármálagerningi með því að þvinga verðið í þá átt með viðskipt­
um eða tilboðum. Ákvæði b­liðar 1. tl. 1. mgr. 117. gr. tekur til
framangreinds. Þar segir:
29 Sjá CESR/04/505b, bls. 11.
30 Þó er ekki um markaðsmisnotkun að ræða ef aðilinn sem átti viðskiptin eða gaf fyrir­
mæli um þau geti sýnt fram á að ástæður að baki þeim séu lögmætar og að viðskiptin eða
fyrirmælin hafi verið í samræmi við viðurkennda markaðsframkvæmd á viðkomandi
skipulegum verðbréfamarkaði, sbr. seinni málsl. b­liðar 1. tl. 1. mgr. 117. gr. vvl. Í íslenska
ákvæðinu um markaðsmisnotkun virðist undantekningarákvæðið eiga aðeins við b­lið. Sé
hins vegar 2. mgr. 1. gr. MAD tilskipunarinnar skoðuð sést greinilega að íslenska ákvæðið
var ekki innleitt með réttum hætti. Í tilskipuninni á undantekningin við bæði a­ og b­lið 1.
tl. 1. mgr. 117. gr. vvl.
31 Emilios Avgouleas: The mechanics and regulation of market abuse, bls. 131.
32 Sjá umfjöllun um heimfærslu á marking the close hjá Jesper Lau Hansen: Værdipapirhand­
elsloven med kommentarer, bls. 429. Sjá einnig Heinz­Dieter Asssmann og Uwe H. Schneider:
Wertpapierhandelsgesetz, bls. 825­826.