Tímarit lögfræðinga - 01.04.2012, Page 63


4.1 Markaðsmisnotkun við lokun markaðar
a) Viðskipti í lok dags – dæmi í reglugerð nr. 630/2005
Sú háttsemi sem á ensku hefur verið nefnd marking the close er við­
skiptamynstur þar sem áhrif eru höfð á lokagengi skráðs fjármála­
gernings með því að eiga viðskipti eða gera tilboð í fjármálagern­
inginn rétt fyrir lokun markaðar. Framangreindu viðskiptamynstri
er betur lýst með orðalaginu trading at the end of the day eða að eiga
viðskipti í lok dags.36 Í b­lið 7. gr. reglugerðar nr. 630/2005 er fjallað
um viðskipti við lokun markaðar, en þar segir:
Kaup eða sala fjármálagerninga við lokun markaðar, sem er misvísandi
gagnvart fjárfestum sem taka ákvarðanir á grundvelli lokaverðs.
Ákvæðið byggir á 2. mgr. 1. gr. MAD tilskipunarinnar.37 Orða­
lagið vísar til þess að viðskipti á þessum tímapunkti geta talist
markaðsmisnotkun ef þau gefa eða eru líkleg til að gefa framboð,
eftirspurn eða verð fjármálagerninga ranglega eða misvísandi til
kynna, sbr. orðalagið í fyrri málsl. a­liðar 2. mgr. 1. gr. MAD tilskip­
unarinnar og a­lið 1. tl. 1. mgr. 117. gr. vvl.
b) Óbeinir hagsmunir
Fjölmargir fjármálagerningar eru tengdir skráðum fjármálagern­
ingum með einhverjum hætti. Til að mynda getur fjármálagerning­
ur tekið mið af hlutabréfavísitölu eða gengi tiltekinna hlutabréfa.
Þegar slík skuldbinding fylgir gengi hlutabréfa getur skapast hvati
fyrir þann, sem hefur gengist undir slíka skuldbindingu, að hafa
áhrif á gengi hlutabréfanna jafnvel þó að viðkomandi eigi ekki
hlutabréfin sjálfur. Hann hefur þrátt fyrir það hagsmuni af gengi
hlutabréfanna.38 Þessir óbeinu hagsmunir eru oft og tíðum fyrir
36 Mårten Knuts: Kursmanipulation på värdepappersmarknaden, bls. 322. Sjá einnig Emilios
Avgouleas: The mechanics and regulation of market abuse, bls. 137.
37 Dæmið er svohljóðandi í enskri þýðingu: „[T]he buying or selling of financial instru­
ments at the close of the market with the effect of misleading investors acting on the basis
of closing prices.“ Sjá sambærilegt ákvæði í 2. tl. 2. mgr. 38. gr. dönsku verðbréfaviðskipta­
laganna, en þar segir orðrétt á dönsku: „køb eller salg af værdipapirer ved markedets
lukketid med den påvirkning at personer, der handler på grundlag af slutkursene, vildle­
des.“ Sjá til hliðsjónar umfjöllun hjá Jesper Lau Hansen: Værdipapirhandelsloven med kom­
mentarer, bls. 429.
38 Sjá Peer Schaumberg­Müller og Erik Werlauff: Børs- og kapitalmarkedsret. Kaupmanna­
höfn 2008, bls. 517.