Tímarit lögfræðinga - 01.04.2012, Side 75


This involves the entering of orders, especially into electronic trading sys­
tems, which are higher/lower than the previous bid/offer. The intention is
not to execute the order but to give a misleading impression that there is
demand for or supply of the financial instrument at that price. The orders
are then withdrawn from the market before they are executed.75
Sú staðreynd að ofangreind lýsing ESMA fellur jafnvel að hátt­
semi ákærðu í málinu og raun ber vitni hlýtur hafa auðveldað sak­
sókn málsins. Í tilvitnuðum texta er dreginn saman kjarninn í hátt­
semi miðlarans og sjóðsstjórans. Tilgangurinn með tilboðunum sex
virðist ekki hafa verið sá að eiga viðskipti með skuldabréfin heldur
að veita markaðinum misvísandi upplýsingar um að það væri eftir­
spurn eftir skuldabréfunum á þessu gengi. Framangreind lýsing
fellur vel að ákvæði a­liðar 1. tl. 1. mgr. 117. gr. vvl.
5.3 Ákvörðun refsingar
Samkvæmt 1. tl. 146. gr. vvl. getur brot á banni við markaðsmis­
notkun varðað allt að sex ára fangelsi. Í eldri lögum um verðbréfa­
viðskipti var hámarksrefsing fyrir brot gegn ákvæði laganna um
markaðsmisnotkun tvö ár. Með lögum nr. 55/2007 var eldri lögum
um verðbréfaviðskipti nr. 33/2003 breytt á þann veg að brot gegn
ákvæðum um markaðsmisnotkun og innherjasvik varðaði fangelsi
allt að sex árum. Fram kemur í athugasemdum við frumvarpið sem
varð að lögum nr. 55/2007 að brot gegn ákvæðunum væru talin svo
alvarleg að nauðsynlegt væri að ströng viðurlög lægju við þeim.76
Í þessu máli voru ákærðu báðir dæmdir í átta mánaða óskilorðs­
bundið fangelsi í héraði en refsingin var lækkuð niður í sex mánaða
óskilorðsbundið fangelsi fyrir Hæstarétti. Hæstiréttur mildaði refs­
inguna með vísan til þess að ósannað væri að háttsemi ákærðu hefði
valdið hækkun á gengi hlutdeildarskírteina í peningamarkaðssjóði
hjá Rekstrarfélagi Kaupþings banka hf. sem annar ákærðu stýrði.
6. LOKAORÐ
Í grein þessari hefur verið vikið almennt að banninu við markaðs­
misnotkun og aðaláhersla verið lögð á umfjöllun um markaðsmis­
notkun við opnun og lokun markaðar. Leitast var við að draga fram
þau atriði í löggjöf og dómaframkvæmd sem litið er til við mat á því
hvort um markaðsmisnotkun sé að ræða í slíkum tilvikum. Við það
mat er nauðsynlegt fyrir eftirlitsaðila og ákæruvaldið77 að líta til eftir­
farandi atriða:
75 D­liður 4.11 í leiðbeiningum ESMA (áður CESR) CESR/04­505b, bls. 11.
76 Alþt. 2006­2007, A­deild, bls. 4038.
77 Ekki þarf að taka fram að þátttakendur á markaði ættu einnig hafa ofangreind viðmið
í huga við ákvarðanatöku sína á markaði.