Úrval - 01.08.1956, Blaðsíða 87

ÞEGAR SÓLIN STÓÐ KYRR
S5
færzt til, þannig að hringferð
hennar kringum sólina tók
lengri tíma en áður.
Miklar jarðfræðilegar breyt-
ingar urðu einnig. fsöldunum
virðist hafa lokið skyndilega;
íshettan sem huldi meginland
Norðurameríku og Evrópu
bráðnaði á skömmum tíma. Það
þarf ekki vísindamann til þess
að glöggva sig á þessu með því
að líta á landabréf. Ef við drög-
um hring utan um íshettu síð-
ustu ísaldar á norðurhveli jarð-
ar, verður miðja hans nærri
austurströnd Grænlands; Síbe-
ría kemur utan þess hrings, en
Missouridalurinn í Norðurame-
ríku, allt suður á 39. gráðu, lend-
ir innan hans.
Fyrir aldamót var það hulin
ráðgáta vísindamönnum, hvers-
vegna mammútdýrið dó út, þó
að það væri miklu betur búið
af náttúrunnar hendi en fíllinn.
Þeir gátu sér til, að ef til vill
hefðu hægfara gróðurfarsbreyt-
ingar orðið þess valdandi, að þau
dóu úr hor. En nú vitum við,
að mammútdýrin dóu ekki úr
fæðuskorti. Mammútdýr hafa
fundizt óskemmd í ís og þau
voru með kviðfylli af ómeltu
grasi. Sama grastegund vex enn
í dag, ekki á þeim svæðum þar
sem dýrin dóu, heldur þúsund
mílum sunnar. Aðeins skyndi-
legar náttúruhamfarir geta
skýrt hið skyndilega hvarf
mammútdýranna af jörðinni.
Sú spuming hlýtur að vakna
hvort norðurpóllinn hafi ekki
einhverntíma verið 20 gráður
frá þeim stað, sem hann er nú,
og nær Ameríku. Suðurpóllinn
hefði þá verið nær Ástralíu.
Skyndilegur tilflutningur pól-
anna skýrir hversvegna mamm-
útdýrin dóu út jafnsnögglega
og raun ber vitni. Þau lifðu í
tempruðu loftslagi. Svo kom
breytingin, á fáeinum klukku-
stundum færðist norðaustur-
hluti Ameríku úr klakabundnu
heimskautasvæði í tempraða
beltið, en norðaustur hluti Síbe-
ríu fluttist úr tempraða beltinu
norður á heimsskautssvæðið.
Eins og vænta mátti verður
framtíðin höfundinum ihugun-
arefni og í bókarlok ræðir hann
hvað hann telji að framtíðin
beri í skauti sínu. Sólkerfið er
ekki óumbreytanlegt; hamfar-
ir sem orðið hafa innan þess
geta endurtekið sig, og þá ef til
vill með enn hörmulegri afleið-
ingum. Hugsanlegt er, að á-
rekstur geti orðið milli tveggja
pláneta. Vandi'æði gætu hlotizt
af tunglum Júpíters, en brautir
þeirra skerast, eða frá smá-
stirnum, sem skera brautir Mars
og jarðarinnar, eða frá plánet-
unni Plútó, sem sker braut
Neptúnusar.
Einnig geta halastjörnur —
eins og t. d. Venus áður en hún
varð pláneta — komið nærri
eða jafnvel rekizt á jörðina;
stór halastjarna gæti rekizt á
eina af plánetunum og hrund-
ið henni út af braut sinni; þá
gætu ógnir dunið yfir að nýjm