Læknaneminn - 01.10.1994, Page 118

íslenskra karla og nær um 50% á aldrinum 70-84 ára. Þvagræsilyf
eru mest notuð við háþrýstingi, ein og sér eða í samsetningum, í
þessum aldurshópi. Betablokkarfylgjafasteftir. Umhelmingur
roskinna karlaer áóviðunandi meðferð. Mæll hefur verið með að
læknar ávísi frekar á eldri og ódýrari ly f, á borð við þvagræsily f og
beta blokka, á meðan beðið er eftir niðurstöðum úr iangtíma-
rannsóknum á hinum nýrri og dýrari háþrýstingslyfjum.(4).
SAMANBURÐUR Á MEÐFERÐ OG ÚTKOMU
TVÍBURAMEÐGANGNA OG FÆÐINGA í REYKJAVÍK,
ÍSLANDI OG TAYSIDE, SKOTLANDI.
Þrírhallur A pústsson'.
Reynir Tómas Geirsson2, Gary Mires3.
'■2LHÍ, 2Kvennadeild Lsp,
2Ninewells Hospital, Dundee, Skotland.
Inngangur: Meðganga og fæðing fjölbura er mun áhættumeiri
en þegar um einburameðgöngu er að ræða. Með tilkomu
glasafrjóvgunar hefur tíðni fjölburameðgangna aukist. Konurnar
eru oft eldri og meiri áhætta fyrir móður og barn fylgir meðgöngu.
Athugað var hvort munur væri á meðhöndlun og útkomu
tvíburameðgangna og fæðinga eftir því hvort þungunin var eftir
giasafrjóvgun eða ekki, á tveimur svæðum, í Reykjavík, fslandi og
Tayside, Skotlandi.
Efniviður og aðferðir: Afturskyggn rannsókn var gerð á öllum
tvíburaþungunum frá 16 vikna meðgöngulengd á Kvennadeild
Landspítalans á tímabilinu 01.01.'90 - 31.12.'93 og á Ninewells
Hospital, Dundee og Perth Royal infirmary, Skotlandi á tímabilinu
01.01.'89 - 31.12/93. Þunganir voru flokkaðar í glasa- og
sjálfkomnar. Aldur og hæð mæðra, fjöldi léttbura (< 2500g),
fæðingarleið og dvöl á vökudeild voru borin saman með kí -
kvaðrat og t - prófum, eftir tilkomu þungana og á milli landanna.
Burðarmálsdauði var skilgreindur á tvennan hátt (hefðbundið/
útvíkkað).
Niðurstöður: Á íslandi voru 214 tvíburafæðingar og 343 í
Tayside; þar af 21.5% í Reykjavík og 6.4% í Tayside vegna
glasafrjóvgunar (p < 0.001). Konur í Reykjavík voru eldri, hærri
og gengu lengur með tvíburana. Eðlileg fæðing var marktækt
oftar í Reykjavík. en inngrip í fæðingu algengari í Tayside. Ekki
var munur á heildarfjölda keisaraskurða (35%), en í
glasafrjóvgunarhópunum voru keisaraskurðir marktækt oftar gerðir
í Skotlandi (66%) en á íslandi (35%)(p < 0.001). í
Reykjavíkurhópnum voru marktækt fleiri léttburar meðal
glasabarna, sem sást ekki í Tayside. fslensku tvíburarnir voru
miðað við skoska þyngri og léttburar voru færri (p < 0.001).
íslenskir tvíburar komnir til með glasafrjóvgun voru oftar lagðir
inn á vökudeild (0.02 > p > 0.01) en skoskir voru lengur á
vökudeild (0.02 > p > 0.01). Ekki var munur á burðarmálsdauða
milli landanna.
Umræða og ályktanir: Tvíburafæðingar voru algengari á
íslandi og skýrist það af hærri tíðni tvíbura eftir glasafrjóvgun.
Tilhneiging var meiri í Skotlandi til að grípa inn í fæðingu,
sérstaklega í glasafrjóvgunarhópnum. Á Islandi voru börnin
þyngri, sem að hluta tengist meiri líkamshæð íslenskra kvenna. I
íslenska hópnum voru glasaböm oftar léttburar en sjálfkominu
börn i n, er það var óháð meðgöngulengd og reykingum á meðgöngu.
Þetta er áhugavert, því aðrar rannsóknir hafa sýnt að léttburar eru
í meiri hættu á að fá hreyfitruflanir og eru veikari á fyrstu árunum.
Á Islandi voru glasabörn lögð oftar inn á vökudeild en þau stóðu
þar styttra við en þau skosku, sem oftar voru léttburar. Ef
burðarmálsdauði er skráður eftir útvíkkaðri skilgreiningu, fæst
réttari mynd af fjölda og vandamálum í þungun þar sem börn lifa
ekki.
Reykjavíkur Apótek
Lyfjabúð Háskóla íslands
Almennur sími: 11760
Læknasímar: 18760 & 24533
108
LÆKNANEMINN 2 1994 47. árg.